Świeżo upieczeni ojcowie mają prawo do dwóch rodzajów urlopu: ojcowskiego oraz tacierzyńskiego. Czym różnią się od siebie oba urlopy? Jaki jest ich wymiar? Jakie warunki należy spełniać, aby z nich skorzystać? Odpowiedzi znajdują się w poniższym poradniku.

Urlop ojcowski, a tacierzyński?

Bardzo często urlop ojcowski i tacierzyński są ze sobą mylone - wynika to przede wszystkim z podobnej nazwy. Podstawowe różnice pomiędzy tymi dwoma urlopami to między innymi:

Urlop ojcowski

Prawo do urlopu ojcowskiego jest wyłącznym i samodzielnym prawem ojca, niezależnym od uprawnień matki dziecka i przysługuje także w sytuacji, gdy matka nie jest pracownicą i nie może korzystać z urlopów związanych z urodzeniem dziecka. 

Oprócz urlopu ojcowskiego, w dniu narodzin dziecka ojciec może skorzystać z płatnego urlopu okolicznościowego.

Kiedy można wykorzystać urlop ojcowski?

Ojciec może skorzystać z urlopu ojcowskiego:

• do ukończenia przez dziecko 24. miesiąca życia albo

• do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia.

Urlop ojcowski może być wykorzystany w tym samym czasie, w którym matka dziecka korzysta z urlopu macierzyńskiego.

Po zakończeniu urlopu ojcowskiego pracownik wraca do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym.

Ile dni wolnego przysługuje na urlopie ojcowskim?

Pracownik - ojciec wychowujący dziecko - ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do 14 dni kalendarzowych. Może on zostać wykorzystany jednorazowo lub w nie więcej niż 2 częściach, z których żadna nie może być krótsza niż tydzień.

Obowiązujące przepisy na urlopie ojcowskim

Do urlopu ojcowskiego znajdują odpowiednie zastosowanie regulacje dotyczące urlopu macierzyńskiego w zakresie:

• zakazu wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku pracy;

• przerwania urlopu w związku z hospitalizacją dziecka;

• liczenia tygodnia jako 7 dni kalendarzowych.

Ile płatny jest urlop ojcowski?

Za urlop ojcowski stawka należna wynosi 100% wymiaru zasiłku macierzyńskiego. Podstawa wymiaru to przeciętne miesięczne wynagrodzenie ojca dziecka, wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku.

Kto i kiedy wypłaca urlop ojcowski?

Środki przyznane w ramach zasiłku wypłacane są przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Wypłata następuje do 30 dni od złożenia wniosku.

Urlop tacierzyński

Drugim urlopem dla świeżo upieczonych ojców jest urlop tzw. tacierzyński. Mianem tym określa się przejmowany przez ojca urlop macierzyński.

Kto może pójść na urlop tacierzyński?

Z urlopu tacierzyńskiego może skorzystać ojciec lub ojciec adopcyjny dziecka, który:

• posiada ubezpieczenie chorobowe,
• jest zatrudniony na umowie o pracę lub prowadzi działalność gospodarczą,

Warunkiem uzyskania urlopu tacierzyńskiego jest rezygnacja z części urlopu macierzyńskiego przez matkę dziecka.

Kiedy jeszcze ojciec może przejąć urlop macierzyński?

Pracownik może skorzystać z tacierzyńskiego również w wyjątkowych przypadkach:

• jeśli matka była pracownikiem lub miała dobrowolne ubezpieczenie chorobowe – ojciec przejmuje urlop, kiedy matka:
  • wymaga opieki szpitalnej lub ma orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji i nie może sama opiekować się dzieckiem,
  • umrze,
  • porzuci dziecko,
• jeśli matka nie pracowała i nie jest ubezpieczona – ojciec ma prawo do urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego), kiedy matka:
  • ma orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji i nie może sama opiekować się dzieckiem,
  • umrze,
  • porzuci dziecko,
  • zacznie pracować przynajmniej na pół etatu w czasie, kiedy mogłaby korzystać z urlopu macierzyńskiego.

Ile trwa urlop tacierzyński?

Długość urlopu tacierzyńskiego zależy przede wszystkim od tego, jaką część urlopu wykorzystała matka dziecka w ramach urlopu macierzyńskiego. Tacierzyński może trwać maksymalnie: 

• 6 tygodni – w przypadku urodzenia się jednego dziecka,
• 17 tygodni – w przypadku jednoczesnego urodzenia się dwojga dzieci,
• 19 tygodni – w przypadku jednoczesnego urodzenia się trojga dzieci,
• 21 tygodni – w przypadku jednoczesnego urodzenia się czworga dzieci,
• 23 tygodnie – w przypadku jednoczesnego urodzenia się pięciorga i więcej dzieci.

Ojciec może przejąć urlop macierzyński po matce dziecka dopiero po 14. tygodniach jego trwania (w przypadku narodzin jednego dziecka).

Ile płatny jest urlop tacierzyński?

To, w jakiej wysokości pracownik otrzyma zasiłek, zależy od terminu złożenia wniosku o udzielenie urlopu tacierzyńskiego i rodzicielskiego. Zasiłek macierzyński przysługuje w wysokości:

• 100% podstawy wymiaru za okres urlopu macierzyńskiego oraz 6 tygodni urlopu rodzicielskiego i
• 60% podstawy wymiaru za okres 26 tygodni urlopu rodzicielskiego.

Jeżeli pracownik złoży u pracodawcy wniosek o udzielenie urlopu tacierzyńskiego i rodzicielskiego w pełnym wymiarze w terminie 21 dni po porodzie, to łącznie za okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego zostanie mu przyznane świadczenie w wysokości 80% wymiaru. Podstawa wymiaru jest liczona tak samo, jak w przypadku urlopu ojcowskiego.

Czy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu tacierzyńskiego?

Jeżeli pracownik złożył wniosek o udzielenie urlopu tacierzyńskiego w odpowiednim terminie, pracodawca nie ma prawa mu go odmówić. Sytuacja wygląda zgoła inaczej, jeżeli ojciec dziecka przegapi termin złożenia wniosku - wówczas jego pracodawca wcale nie musi się zgodzić na udzielenie takiego urlopu.

Bądź na bieżąco

Zmiany w polskim prawie i nowe wnioski.
Zapisz się do newslettera.

Dodaj

Wprowadź prawidłowy adres e-mail.

* Chcę otrzymywać powiadomienia o zmianach w prawie, wnioskach i inne informacje od jakiwniosek.pl| oraz jego partnerów, i zgadzam się na przetwarzanie mojego adresu e-mail przez Silnet Media Sp. z o.o. z siedzibą w Rudzie Śląskiej, ul. Pocztowa 5, w celach marketingowych, w tym przesyłania newsletterów. Niniejszą zgodę składam dobrowolnie i oświadczam, że zostałem poinformowany o uprawnieniach, o których mowa w polityce prywatności.

Musisz wyrazić zgodę, aby zapisać się do newslettera.

---

---