Urlop ojcowski i tacierzyński 2024 - informacje ile trwa, ile wynosi i wniosek [PDF, DOC]

Autor: redakcja jakiwniosek.pl Weryfikacja: 27 marca 2024

Urlop ojcowski

Świeżo upieczeni ojcowie mają prawo do dwóch rodzajów urlopu: ojcowskiego oraz tacierzyńskiego. Czym różnią się od siebie oba urlopy? Jaki jest ich wymiar? Jakie warunki należy spełniać, aby z nich skorzystać? Odpowiedzi na pytania znajdują się w poniższym poradniku.

Urlop ojcowski, a tacierzyński?

Bardzo często urlop ojcowski i tacierzyński są ze sobą mylone - wynika to przede wszystkim z podobnej nazwy. Podstawowe różnice pomiędzy tymi dwoma urlopami to między innymi:

Urlop ojcowski

Urlop tacierzyński

Przysługuje ojcu i ojcu adopcyjnemu dziecka, zgłoszonemu do ubezpieczenia chorobowego

Przysługuje ojcu i ojcu adopcyjnemu dziecka, zgłoszonemu do ubezpieczenia chorobowego

Może trwać maksymalnie 14 dni kalendarzowych

Czas trwania zależy od tego, jaką część urlopu macierzyńskiego wykorzysta matka dziecka - ojciec „przejmuje” po niej pozostały czas urlopowy.

Można podzielić go na maksymalnie dwie części, żadna nie może być krótsza niż tydzień.

Musi zostać rozpoczęty zaraz po oświadczeniu o rezygnacji matki z macierzyńskiego, jednak nie wcześniej niż po 14 tygodniach, które dziecko spędza z mamą.

Należy go zgłosić pracodawcy nie później niż 7 dni przed rozpoczęciem

Należy go zgłosić pracodawcy nie później niż 2 tygodnie przed rozpoczęciem

Wysokość świadczenia to 100% podstawy wymiaru zasiłku

Jego wysokość zależy od terminu złożenia wniosku o urlop macierzyński i rodzicielski:

 
  • 100% podstawy wymiaru za okres urlopu macierzyńskiego oraz 6 tygodni urlopu rodzicielskiego, oraz

  • 60% podstawy wymiaru za okres 26 tygodni urlopu rodzicielskiego.

Urlop ojcowski

Prawo do urlopu ojcowskiego jest wyłącznym i samodzielnym prawem ojca, niezależnym od uprawnień matki dziecka i przysługuje także w sytuacji, gdy matka nie jest pracownicą i nie może korzystać z urlopów związanych z urodzeniem dziecka. 

Oprócz urlopu ojcowskiego, w dniu narodzin dziecka ojciec może skorzystać z płatnego urlopu okolicznościowego.

Kiedy można wykorzystać urlop ojcowski?

Ojciec może skorzystać z urlopu ojcowskiego:

  • do ukończenia przez dziecko 24. miesiąca życia albo

  • do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia.

Warto wiedzieć:

Z dniem 26 kwietnia 2023 roku możliwość skorzystania z urlopu ojcowskiego zostaje ograniczona do pierwszych 12 miesięcy życia dziecka.

Urlop ojcowski może być wykorzystany w tym samym czasie, w którym matka dziecka korzysta z urlopu macierzyńskiego.

Po zakończeniu urlopu ojcowskiego pracownik wraca do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym.

Ile czasu trwa urlop ojcowski?

Ile dni wolnego przysługuje na urlopie ojcowskim?

Pracownik - ojciec wychowujący dziecko - ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do 14 dni kalendarzowych. Może on zostać wykorzystany jednorazowo lub w nie więcej niż 2 częściach, z których żadna nie może być krótsza niż tydzień.

Obowiązujące przepisy na urlopie ojcowskim

Do urlopu ojcowskiego znajdują odpowiednie zastosowanie regulacje dotyczące urlopu macierzyńskiego w zakresie:

  • zakazu wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku pracy;

  • przerwania urlopu w związku z hospitalizacją dziecka;

  • liczenia tygodnia jako 7 dni kalendarzowych.

Jak płatny jest urlop ojcowski?

Ile płatny jest urlop ojcowski?

Za urlop ojcowski stawka należna wynosi 100% wymiaru zasiłku macierzyńskiego. Podstawa wymiaru to przeciętne miesięczne wynagrodzenie ojca dziecka, wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku.

Kto i kiedy wypłaca urlop ojcowski?

Środki przyznane w ramach zasiłku wypłacane są przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Wypłata następuje do 30 dni od złożenia wniosku.

Urlop tacierzyński

Drugim urlopem dla świeżo upieczonych ojców jest urlop tzw. tacierzyński. Mianem tym określa się przejmowany przez ojca urlop macierzyński.

Kto może pójść na urlop tacierzyński?

Z urlopu tacierzyńskiego może skorzystać ojciec lub ojciec adopcyjny dziecka, który:

Warunkiem uzyskania urlopu tacierzyńskiego jest rezygnacja z części urlopu macierzyńskiego przez matkę dziecka.

Kiedy jeszcze ojciec może przejąć urlop macierzyński?

Pracownik może skorzystać z tacierzyńskiego również w wyjątkowych przypadkach:

  • jeśli matka była pracownikiem lub miała dobrowolne ubezpieczenie chorobowe – ojciec przejmuje urlop, kiedy matka:
    • wymaga opieki szpitalnej lub ma orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji i nie może sama opiekować się dzieckiem,
    • umrze,
    • porzuci dziecko,
  • jeśli matka nie pracowała i nie jest ubezpieczona – ojciec ma prawo do urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego), kiedy matka:
    • ma orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji i nie może sama opiekować się dzieckiem,
    • umrze,
    • porzuci dziecko,
    • zacznie pracować przynajmniej na pół etatu w czasie, kiedy mogłaby korzystać z urlopu macierzyńskiego.

Ile czasu trwa urlop ojcowski?

Ile trwa urlop tacierzyński?

Długość urlopu tacierzyńskiego zależy przede wszystkim od tego, jaką część urlopu wykorzystała matka dziecka w ramach urlopu macierzyńskiego. Tacierzyński może trwać maksymalnie: 

  • 6 tygodni – w przypadku urodzenia się jednego dziecka,
  • 17 tygodni – w przypadku jednoczesnego urodzenia się dwojga dzieci,
  • 19 tygodni – w przypadku jednoczesnego urodzenia się trojga dzieci,
  • 21 tygodni – w przypadku jednoczesnego urodzenia się czworga dzieci,
  • 23 tygodnie – w przypadku jednoczesnego urodzenia się pięciorga i więcej dzieci.

Ojciec może przejąć urlop macierzyński po matce dziecka dopiero po 14. tygodniach jego trwania (w przypadku narodzin jednego dziecka).

Jak płatny jest urlop tacierzyński?

Ile płatny jest urlop tacierzyński?

To, w jakiej wysokości pracownik otrzyma zasiłek, zależy od terminu złożenia wniosku o udzielenie urlopu tacierzyńskiego i rodzicielskiego. Zasiłek macierzyński przysługuje w wysokości:

  • 100% podstawy wymiaru za okres urlopu macierzyńskiego oraz 6 tygodni urlopu rodzicielskiego i
  • 60% podstawy wymiaru za okres 26 tygodni urlopu rodzicielskiego.

Jeżeli pracownik złoży u pracodawcy wniosek o udzielenie urlopu tacierzyńskiego i rodzicielskiego w pełnym wymiarze w terminie 21 dni po porodzie, to łącznie za okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego zostanie mu przyznane świadczenie w wysokości 80% wymiaru. Podstawa wymiaru jest liczona tak samo, jak w przypadku urlopu ojcowskiego.

Czy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu tacierzyńskiego?

Jeżeli pracownik złożył wniosek o udzielenie urlopu tacierzyńskiego w odpowiednim terminie, pracodawca nie ma prawa mu go odmówić. Sytuacja wygląda zgoła inaczej, jeżeli ojciec dziecka przegapi termin złożenia wniosku - wówczas jego pracodawca wcale nie musi się zgodzić na udzielenie takiego urlopu.

Bądź na bieżąco

Zmiany w polskim prawie i nowe wnioski.
Zapisz się do newslettera.

Wprowadź prawidłowy adres e-mail.

Wniosek o urlop tacierzyński lub ojcowski

Aby móc skorzystać zarówno z urlopu tacierzyńskiego, jak i ojcowskiego, konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku oraz pozostałych dokumentów.

Wniosek o urlop ojcowskiWniosek o urlop tacierzyński
 

W przypadku urlopu tacierzyńskiego:

W przypadku urlopu ojcowskiego:

  • wniosek o udzielenie urlopu ojcowskiego,
  • skrócony odpis aktu urodzenia dziecka – oryginał albo kopia (oryginał do wglądu),
  • zagraniczny akt urodzenia dziecka – jeśli dziecko urodziło się za granicą – oryginał albo kopia (oryginał do wglądu).

Gdzie złożyć wniosek o urlop tacierzyński, ojcowski?

W przypadku obu urlopów dokumenty należy dostarczyć na ręce pracodawcy.

Kiedy złożyć wniosek o tacierzyńskie, urlop ojcowski?

O zamiarze wzięcia urlopu należy odpowiednio wcześnie poinformować pracodawcę. 

  • w przypadku urlopu tacierzyńskiego - co najmniej 14 dni przed jego rozpoczęciem,
  • w przypadku urlopu ojcowskiego - co najmniej 7 dni przed jego rozpoczęciem.

Podstawa prawna


Gdzie złożyć wniosek, druk (dokumenty) dot. sprawy - urlop ojcowski i tacierzyński w Twojej miejscowości?

Lista miejscowości

Dokumenty do pobrania - wzory [PDF, DOCX] 2024

W ciągu 7 dni pobrano już 16,5 tys. dokumentów!
Przykładowy wniosek o urlop ojcowski
Pobierz dokument
Wniosek o urlop tacierzyński [PDF]
Pobierz dokument
Wniosek o urlop tacierzyński [DOC]
Pobierz dokument
Oświadczenie pracownicy o rezygnacji z części urlopu macierzyńskiego
Pobierz dokument

O redakcji jakiwniosek.pl

Redakcja portalu jakiwniosek.pl to zespół specjalistów z wieloletnim doświadczeniem w zakresie administracji i urzędowych formalności. Dzięki naszej głębokiej wiedzy i zrozumieniu procesów urzędowych oferujemy użytkownikom rzetelne i przyjazne językowo instrukcje, które ułatwiają poruszanie się po skomplikowanym świecie wniosków i urzędów. Nasz zespół regularnie aktualizuje treści, dostosowując je do stale zmieniających się przepisów i potrzeb społeczeństwa. Na co dzień pomagamy wielu użytkownikom, czego potwierdzeniem są tysiące pozytywnych opinii. Z nami, biurokracja staje się prostsza i mniej stresująca!

Czytaj więcej o portalu