Czynny żal do Urzędu Skarbowego - informacje jak napisać, uzasadnienie i wzór pisma [PDF, DOC] 2023

Weryfikacja: 7 sierpnia 2023

Krok po kroku

Czym jest czynny żal?
Kiedy można złożyć czynny żal do urzędu skarbowego?
Kiedy skorzystanie z czynnego żalu jest niemożliwe?
Kiedy czynny żal będzie skuteczny?
Jak napisać czynny żal do urzędu skarbowego?
Czynny żal - wypełniony wzór [PDF, DOC]
Jak złożyć czynny żal?
Ile kosztuje złożenie czynnego żalu?
Ile czeka się na rozpatrzenie czynnego żalu?
Rozpatrzenie aktu czynnego żalu
Podstawa prawna

Gdzie złożyć wniosek, druk (dokumenty) dot. sprawy - czynny żal w Twojej miejscowości?
Jak załatwić sprawę czynny żal online?
Dokumenty do pobrania - wzory [PDF, DOCX] 2023

Jeżeli podatnik zapomni złożyć deklarację czy zapłacić podatek na czas, może zgłosić ten fakt do urzędu skarbowego jeszcze przed otrzymaniem wezwania, aby uniknąć potencjalnych konsekwencji. Czym jest czynny żal i kiedy się go stosuje? W jakich sytuacjach złożenie czynnego żalu jest niemożliwe? Jak napisać czynny żal i ile czeka się na jego rozpatrzenie ? Odpowiedzi znajdują się w poradniku.

Czym jest czynny żal?

Czynny żal to dobrowolne przyznanie się do popełnienia czynu zabronionego w postaci wykroczenia lub przestępstwa skarbowego. Dzięki złożeniu dokumentu i dopełnieniu obowiązku podatkowego, którego nie wykonano w terminie (np. złożenie deklaracji, opłacenie podatku), podatnik może uniknąć potencjalnej kary.

Czynny żal musi złożyć osoba lub podmiot, który dopuścił się wykroczenia lub przestępstwa skarbowego - jeżeli reprezentuje je biuro rachunkowe, które popełniło błąd, to ono musi złożyć czynny żal.

Kiedy można złożyć czynny żal do urzędu skarbowego?

Z czynnego żalu może skorzystać osoba lub firma, która przykładowo:

nie złożyła zeznania podatkowego w terminie,
nie zapłaciła podatku lub należności celnej w terminie,
nie zgłosiła otrzymania spadku lub darowizny,
nierzetelnie lub wadliwie prowadziła księgi rachunkowe,
nierzetelnie lub wadliwie wystawiała faktury,
nie zapłaciła lub zapłaciła nieodpowiedni podatek dochodowy (PIT lub CIT) lub podatek VAT,
bezprawnie stosowała obniżone stawki VAT,
bezprawnie stosowała zwolnienie VAT,
zataiła przed organem podatkowym prawdziwe rozmiary prowadzonej działalności gospodarczej,
wyłudziła zwrot podatku lub należności celnej,
dopuściła się oszustwa podatkowego.

Kiedy skorzystanie z czynnego żalu jest niemożliwe?

Podatnik nie może złożyć czynnego żalu do urzędu skarbowego, jeżeli:

organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego;
organ ścigania rozpoczął czynności służbowe, w szczególności w postaci przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego;
kierował wykonaniem ujawnionego czynu zabronionego;
wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, polecił jej wykonanie ujawnionego czynu zabronionego;
zorganizował grupę albo związek mający na celu popełnienie przestępstwa skarbowego albo taką grupą lub związkiem kierował;
nakłaniał inną osobę do popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego w celu skierowania przeciwko niej postępowania o ten czyn zabroniony.

Kiedy czynny żal będzie skuteczny?

Czynny żal może zostać uwzględniony przez organ powołany do ścigania wobec sprawcy, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu. Ponadto, w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ postępowania przygotowawczego sprawca musi uiścić w całości wymagalną należność publicznoprawną uszczuploną popełnionym czynem zabronionym.

Jak napisać czynny żal do urzędu skarbowego?

Czynny żal nie ma urzędowo określonego wzoru - należy go napisać samodzielnie. Dokument musi zawierać następujące informacje:

dane podatnika: imię i nazwisko, PESEL lub NIP, adres zamieszkania,
dane adresata - naczelnika urzędu skarbowego bądź urzędu celno-skarbowego,
opis popełnionego czynu,
wskazanie osób, które brały udział w popełnieniu czynu zabronionego,
wyrażenie skruchy,
uzasadnienie,
zapewnienie, że podatnik naprawił swój czyn lub - jeżeli jeszcze tego nie zrobił - wskazanie sposobu i czasu jego naprawienia,
podpis podatnika.

Przykłady uzasadnienia czynnego żalu

Czynny żal powinien posiadać uzasadnienie. Na korzyść podatnika mogą działać jego lekkomyślność lub niedbalstwo. Warto wspomnieć, że do czynu zabronionego doszło nie w wyniku świadomego działania, lecz wskutek przypadku, za który podatnik bardzo żałuje.

Czynny żal - wypełniony wzór [PDF, DOC]

Poniżej zamieszczono wzór czynnego żalu, a także przykład jego wypełnienia w dwóch formatach - PDF i DOC.

Jak złożyć czynny żal?

Dokument można złożyć na 3 sposoby:

osobiście, na piśmie lub ustnie do protokołu we właściwym urzędzie skarbowym lub celno-skarbowym → wyszukiwarka,
listownie na adres właściwego urzędu,
przez Internet, przez platformę e-PUAP lub e-Urząd Skarbowy → wymagany Profil Zaufany lub podpis kwalifikowany.

Ile kosztuje złożenie czynnego żalu?

Złożenie dokumentu jest bezpłatne.

Ile czeka się na rozpatrzenie czynnego żalu?

Przepisy nie wskazują maksymalnego czasu, jaki ma urząd na rozpatrzenie wniosku.

Rozpatrzenie aktu czynnego żalu

Urząd może rozpatrzyć czynny żal dwojako:

uznać czynny żal za skuteczny - naczelnik urzędu skarbowego lub urzędu celno-skarbowego nie nałoży na podatnika kary za zaniedbanie obowiązku podatkowego. Urząd nie poinformuje pisemnie podatnika o pozytywnym rozpatrzeniu czynnego żalu - wskaże ewentualnie terminy, w których należy dopilnować obowiązków podatkowych,
uznać czynny żal za niezasadny - w takiej sytuacji urząd rozpocznie postępowanie karne skarbowe wobec podatnika w związku z popełnionym przez niego czynem zabronionym i nałoży na niego mandat albo skieruje sprawę do sądu celem ewentualnego nałożenia kary.

Postępowanie karne skarbowe

Gdyby czynny żal został uznany za nieskuteczny, to wówczas wyznaczony naczelnik urzędu skarbowego rozpocznie postępowanie karne skarbowe.

Lista naczelników, którzy będą prowadzili postępowanie karne skarbowe, została umieszczona w rozporządzeniu Ministra Finansów.

Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław-Krzyki – dla mieszkańców województwa dolnośląskiego,
Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Toruniu – dla mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego,
Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Lublinie – dla mieszkańców województwa lubelskiego,
Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Zielonej Górze – dla mieszkańców województwa lubuskiego,
Naczelnik Urzędu Skarbowego Łódź-Widzew – dla mieszkańców województwa łódzkiego,
Naczelnik Urzędu Skarbowego Kraków-Stare Miasto – dla mieszkańców województwa małopolskiego,
Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa-Mokotów – dla mieszkańców województwa mazowieckiego,
Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Opolu – dla mieszkańców województwa opolskiego,
Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie – dla mieszkańców województwa podkarpackiego,
Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Białymstoku – dla mieszkańców województwa podlaskiego,
Naczelnik Urzędu Skarbowego w Sopocie – dla mieszkańców województwa pomorskiego,
Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Katowicach – dla mieszkańców województwa śląskiego,
Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kielcach – dla mieszkańców województwa świętokrzyskiego,
Naczelnik Urzędu Skarbowego w Olsztynie – dla mieszkańców województwa warmińsko-mazurskiego,
Naczelnik Urzędu Skarbowego Poznań-Jeżyce – dla mieszkańców województwa wielkopolskiego,
Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Szczecinie – dla mieszkańców województwa zachodniopomorskiego.