Urlop wychowawczy - ile trwa, czy jest płatny oraz kiedy złożyć wniosek o urlop? 2024

Autor: redakcja jakiwniosek.pl Weryfikacja: 7 lutego 2024

Urlop wychowawczy

Urlop wychowawczy wybierany w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem przysługuje pracownikowi zatrudnionemu przez co najmniej 6 miesięcy. Do tego okresu zatrudnienia wlicza się również poprzednie okresy pracy. Z urlopu wychowawczego może skorzystać zarówno matka, jak i ojciec dziecka, jeżeli oboje są pracownikami.

W czasie trwania urlopu wychowawczego prawa i obowiązki stron ulegają zawieszeniu, jednak okres urlopu wychowawczego w dniu jego zakończenia, wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Ile trwa urlop wychowawczy w 2024 roku?

Kwestię wymiaru urlopu wychowawczego reguluje Kodeks Pracy i zgodnie z artykułem 186, wymiar urlopu wychowawczego trwa maksymalnie do 36 miesięcy.

Wyjątkiem są sytuacje, gdy dziecko wymaga osobistej opieki pracownika z powodu przyznania mu orzeczenia o niepełnosprawności. W takim przypadku — niezależnie od podstawowego urlopu wychowawczego może być udzielony „dodatkowy” urlop wychowawczy w wymiarze do 36 miesięcy, jednak na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia.

Jak korzystać z urlopu wychowawczego?

Komu przysługuje urlop wychowawczy?

Urlop przysługuje każdemu rodzicowi lub opiekunowi prawnemu i można go podzielić między dwie osoby. Według polskiego prawa każdemu z rodziców lub opiekunów przysługuje minimum miesiąc urlopu wychowawczego, zatem dozwolona jest sytuacja, gdy mama przebywa na urlopie 35 miesięcy, a tata miesiąc lub odwrotnie. Rodzice mogą również wziąć urlop wychowawczy w tym samym momencie — wtedy każdemu z nich przysługuje po 18 miesięcy urlopu. 

Rodzic może wykorzystać pełne 36 miesięcy urlopu wychowawczego, jeżeli:

  • drugi rodzic dziecka nie żyje,
  • drugiemu rodzicowi dziecka nie przysługuje władza rodzicielska,
  • drugi rodzic dziecka został pozbawiony władzy rodzicielskiej albo taka władza uległa ograniczeniu lub zawieszeniu.

Rodzice lub opiekunowie dziecka mogą jednocześnie korzystać z urlopu wychowawczego przez cały okres urlopu, z tym że łączny okres korzystania z tego urlopu nie może przekraczać maksymalnego wymiaru przewidzianego w przepisach Kodeksu Pracy.

Urlop wychowawczy jest udzielany w nie więcej niż 5 częściach. Liczbę części urlopu ustala się na podstawie liczby złożonych wniosków o udzielenie urlopu.

Urlop wychowawczy jest udzielany na okres nie dłuższy niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat lub w przypadku urlopu wychowawczego na opiekę nad dzieckiem z niepełnosprawnością  do 18. roku życia dziecka.

Komu nie przysługuje urlop wychowawczy?

Urlop wychowawczy nie przysługuje:

Osoba bezrobotna, która jest zarejestrowana w Urzędzie Pracy, nie traci statusu osoby bezrobotnej i ma prawo do pobierania zasiłku oraz zgłoszenia braku gotowości do podjęcia się pracy z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem.

Kiedy pracownik może zrezygnować z urlopu wychowawczego?

Pracownik może zrezygnować z urlopu wychowawczego:

  • w każdym czasie  za zgodą pracodawcy;
  • po uprzednim zawiadomieniu pracodawcy  najpóźniej na 30 dni przed terminem zamierzonego podjęcia pracy.

Czy urlop wychowawczy jest płatny?

Nie. Podczas przebywania na urlopie wychowawczym nie przysługuje żadne wynagrodzenie pieniężne. Wyjątek stanowią osoby uprawnione do zasiłku rodzinnego  przysługuje im dodatek do zasiłku rodzinnego za czas urlopu wychowawczego.  

Komu przysługuje płatny urlop wychowawczy?

Urlop wychowawczy jest płatny tylko dla osób uprawnionych do zasiłku rodzinnego.

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w 2024 roku wynosi 400 zł miesięcznie bez względu na liczbę dzieci objętych opieką i jest przyznawany rodzinie, w której miesięczny dochód na osobę nie przekroczył 674 zł.

Okres pobierania zasiłku wynosi 24 miesiące dla opieki nad jednym dzieckiem, 36 miesięcy dla opieki nad dwójką dzieci i więcej dzieci, do 72 miesięcy w przypadku dzieci z orzeczeniem niepełnosprawności.

Kto wypłaca zasiłek wychowawczy?

Świadczenie jest wypłacane przez ośrodek pomocy społecznej, urząd gminy lub miasta. Zasiłek wychowawczy jest wypłacany raz w miesiącu, między 15. a 20. dniem danego miesiąca.

Bądź na bieżąco

Zmiany w polskim prawie i nowe wnioski.
Zapisz się do newslettera.

Wprowadź prawidłowy adres e-mail.

Wniosek o urlop wychowawczy — Jak załatwić urlop wychowawczy?

Wniosek o urlop wychowawczy
 

Kiedy złożyć wniosek o urlop wychowawczy?

Kiedy złożyć wniosek o urlop wychowawczy?

Urlop wychowawczy jest udzielany na pisemny wniosek pracownika składany w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Pracodawca jest zobowiązany uwzględnić wniosek pracownika. Jeżeli wniosek został złożony bez zachowania terminu, pracodawca udziela urlopu wychowawczego nie później niż z dniem upływu 21 dni od dnia złożenia wniosku.

Pracownik może wycofać wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego nie później niż na 7 dni przed rozpoczęciem tego urlopu, składając pracodawcy pisemne oświadczenie w tej sprawie.

Łączenie urlopu wychowawczego z pracą

W czasie urlopu wychowawczego pracownik ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

W razie ustalenia, że pracownik trwale zaprzestał sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, pracodawca wzywa pracownika do stawienia się do pracy w terminie przez siebie wskazanym, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dnia powzięcia takiej decyzji i nie wcześniej niż po upływie 3 dni od dnia wezwania.

Pracownik, który jest uprawniony do urlopu wychowawczego, może złożyć pracodawcy pisemny wniosek o obniżenie jego wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z takiego urlopu. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika.

Wniosek składa się na 21 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy. Jeżeli wniosek został złożony bez zachowania terminu, pracodawca obniża wymiar czasu pracy nie później niż z upływem 21 dni od dnia złożenia wniosku.

Ochrona korzystających z urlopu wychowawczego

Ochrona pracowników korzystających z urlopu wychowawczego

Kiedy pracodawca może rozwiązać umowę podczas trwania urlopu wychowawczego?

Rozwiązanie przez pracodawcę umowy jest dopuszczalne tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także, gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Po powrocie z urlopu wychowawczego pracodawca dopuszcza pracownika do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym.

Kiedy pracodawca nie może wypowiedzieć umowy podczas trwania urlopu wychowawczego?

Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego wniosku o:

  • udzielenie urlopu wychowawczego – do dnia zakończenia tego urlopu;
  • obniżenie wymiaru czasu pracy – do dnia powrotu do nieobniżonego wymiaru czasu pracy, nie dłużej jednak niż przez łączny okres 12 miesięcy.

Przerwanie urlopu wychowawczego

Zgodnie z zapisami Kodeksu pracy, pracownik w każdym momencie może zrezygnować z przyznanego mu urlopu wychowawczego, bez podawania przyczyny. Warunkiem jest, aby powiadomił o tym fakcie pracodawcę, najpóźniej na 30 dni przed terminem zamierzonego powrotu do pracy. Jeżeli pracownik powiadomi pracodawcę o rezygnacji z urlopu w terminie przyjmowanym przez Kodeks pracy, a mimo to pracodawca nie będzie chciał go dopuścić do powrotu do pracy, pracownik może wnieść przeciwko niemu pozew do sądu pracy.

Wniosek o przerwanie urlopu wychowawczego - wzór PDF, DOC

Podstawa prawna


Gdzie złożyć wniosek, druk (dokumenty) dot. sprawy - urlop wychowawczy w Twojej miejscowości?

Lista miejscowości

Dokumenty do pobrania - wzory [PDF, DOCX] 2024

W ciągu 7 dni pobrano już 16,8 tys. dokumentów!
Wniosek o urlop wychowawczy
Pobierz dokument
Wniosek o przerwanie urlopu wychowawczego [DOC]
Pobierz dokument
Wniosek o przerwanie urlopu wychowawczego [PDF]
Pobierz dokument

O redakcji jakiwniosek.pl

Redakcja portalu jakiwniosek.pl to zespół specjalistów z wieloletnim doświadczeniem w zakresie administracji i urzędowych formalności. Dzięki naszej głębokiej wiedzy i zrozumieniu procesów urzędowych oferujemy użytkownikom rzetelne i przyjazne językowo instrukcje, które ułatwiają poruszanie się po skomplikowanym świecie wniosków i urzędów. Nasz zespół regularnie aktualizuje treści, dostosowując je do stale zmieniających się przepisów i potrzeb społeczeństwa. Na co dzień pomagamy wielu użytkownikom, czego potwierdzeniem są tysiące pozytywnych opinii. Z nami, biurokracja staje się prostsza i mniej stresująca!

Czytaj więcej o portalu


Powiązane tagi