Przedstawiciel ustawowy dziecka, osoby dorosłej, niepełnosprawnej lub pacjenta 2024

Autor: redakcja jakiwniosek.pl Weryfikacja: 5 marca 2024 4 min. czytania

Przedstawiciel ustawowy

W sytuacji, gdy osoba ze względu na wiek bądź stan zdrowia nie może samodzielnie dokonać czynności prawnej, w jej imieniu robi to przedstawiciel ustawowy. Kim jest przedstawiciel ustawowy i jakie posiada kompetencje? Kto może nim zostać? Jak powołać przedstawiciela ustawowego? Odpowiedzi na pytania znajdują się w poniższym poradniku.

Kto to jest przedstawiciel ustawowy?

Przedstawiciel ustawowy to osoba fizyczna, która na mocy ustawy lub orzeczenia sądu dokonuje czynności prawnych w cudzym imieniu.

Kto może zostać przedstawicielem ustawowym?

Zgodnie z przepisami prawa, za przedstawiciela ustawowego uznaje się:

  • rodziców - przedstawiciele ustawowi dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską,
  • opiekuna - przedstawiciela ustanowionego przez sąd dla osoby małoletniej lub dorosłej - niepełnosprawnej, ubezwłasnowolnionej całkowicie,
  • kuratora - przedstawiciel ustawowy dziecka narodzonego bądź poczętego i nienarodzonego, pozostającego pod władzą rodzicielską, gdy żadne z rodziców nie może go reprezentować (ustanawia się go również dla osób ubezwłasnowolnionych częściowo, jeżeli tak postanowi sąd opiekuńczy),
  • małżonek - przedstawiciel ustawowy współmałżonka (może za niego działać w sprawach zwykłego zarządu),
  • wspólnika spółki cywilnej - przedstawiciel ustawowy członków spółki cywilnej.

Przedstawiciel ustawowy dziecka

Naturalnym przedstawicielami ustawowym małoletniego są jego rodzice. Jeżeli ich nie ma bądź zostali pozbawieni praw rodzicielskich, rolę tę przejmuje opiekun ustanowiony przez sąd bądź kurator.

Przedstawiciel ustawowy osoby dorosłej, niepełnosprawnej

W przypadku osób dorosłych, przedstawiciela ustawowego wyznacza się dla osób pełnoletnich niepełnosprawnych, które są częściowo lub całkowicie ubezwłasnowolnione. W przypadku zawarcia związku małżeńskiego, przedstawicielem ustawowym małżonka staje się jego współmałżonek. 

Przedstawiciel ustawowy pacjenta

Przedstawiciel ustawowy pacjenta to nic innego jak zwyczajny przedstawiciel ustawowy. Tym samym, w przypadku dziecka poddawanego leczeniu, jego przedstawicielem ustawowym będzie rodzic, opiekun lub kurator. Podobnie w przypadku osób niepełnosprawnych ubezwłasnowolnionych - ich przedstawicielem ustawowym podczas leczenia czy hospitalizacji wciąż będzie opiekun lub współmałżonek.

Kiedy przedstawiciel ustawowy nie może podjąć decyzji?

W jakich sytuacjach przedstawiciel ustawowy nie może podjąć decyzji?

Prawo nie zezwala na działanie przedstawiciela ustawowego w cudzym imieniu w sprawach:

Przedstawiciel ustawowy a pełnomocnik

Często pojęcie przedstawiciela ustawowego mylone jest z pełnomocnikiem - w obu przypadkach osoba wyznaczona podejmuje działania w imieniu reprezentowanego. Różnica między przedstawicielstwem a pełnomocnictwem polega na tym, iż przedstawiciela ustawowego wyznacza ustawa bądź sąd, zaś pełnomocnika osoba reprezentowana.

Przedstawiciel ustawowy a opiekun prawny

Pojęcie opiekuna prawnego jest tożsame z przedstawicielem ustawowym. Wskazuje się, iż opiekun prawny jest jednym z przypadków przedstawicielstwa ustawowego. W obu przypadkach osoba wyznaczona ma prawo do podejmowania czynności prawnych w imieniu osoby reprezentowanej.

Bądź na bieżąco

Zmiany w polskim prawie i nowe wnioski.
Zapisz się do newslettera.

Wprowadź prawidłowy adres e-mail.

Jak ustanowić przedstawicielstwo ustawowe?

  • dla dziecka - nadawane jest rodzicom z urzędu lub kuratorowi na wniosek sądu opiekuńczego,
  • dla osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie - jest nadawane opiekunowi na wniosek sądu,
  • dla małżonka - jest nadawane współmałżonkowi w momencie zawarcia związku małżeńskiego.

Podstawa prawna


Gdzie złożyć wniosek, druk (dokumenty) dot. sprawy - przedstawiciel ustawowy w Twojej miejscowości?

Lista miejscowości

O redakcji jakiwniosek.pl

Redakcja portalu jakiwniosek.pl to zespół specjalistów z wieloletnim doświadczeniem w zakresie administracji i urzędowych formalności. Dzięki naszej głębokiej wiedzy i zrozumieniu procesów urzędowych oferujemy użytkownikom rzetelne i przyjazne językowo instrukcje, które ułatwiają poruszanie się po skomplikowanym świecie wniosków i urzędów. Nasz zespół regularnie aktualizuje treści, dostosowując je do stale zmieniających się przepisów i potrzeb społeczeństwa. Na co dzień pomagamy wielu użytkownikom, czego potwierdzeniem są tysiące pozytywnych opinii. Z nami, biurokracja staje się prostsza i mniej stresująca!

Czytaj więcej o portalu