Renta chorobowa od ZUS-u w Lublinie z tytułu niezdolności do pracy
Jeśli stan zdrowia nie pozwala na wykonywanie pracy, można otrzymać środki finansowe z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jest to tak zwana renta z tytułu niezdolności do pracy, zwana potocznie rentą chorobową. Środki te przysługują osobie, którą częściowo lub całkowicie utraciła możliwość wykonywania pracy zarobkowej z powodu stanu zdrowia oraz spełnia kryteria jej przyznawania.
Kto może dostać rentę chorobową?
O rentę chorobową m.in. w ZUS w Lublinie, może starać się osoba, która spełnia wszystkie poniższe wymagania:
- posiada ważne orzeczenie od lekarza orzecznika ZUS – najpierw ZUS skieruje pracownika na wizytę do lekarza orzecznika, który, po przeprowadzeniu badania, uzna go za osobę niezdolną do pracy całkowicie lub częściowo.
- posiada odpowiedni staż pracy, liczony łącznie za okresy składkowe (kiedy pracodawca lub pracownik samodzielnie odprowadza składki na ubezpieczenie społeczne lub emerytalne i rentowe do ZUS) nieskładkowe (kiedy pracownik nie ma opłacanych składek, ale okres liczy się do emerytury i renty; wlicza się w ilości nie większej niż ⅓ okresów składkowych).
- okres ten jest zależny od wieku na dzień powstania niezdolności do pracy i wynosi odpowiednio:
- 1 rok stażu pracy – jeśli ubiegający się ma mniej niż 20 lat,
- 2 lata stażu pracy – jeśli ubiegający się mieści się w przedziale wiekowym 20-22 lata,
- 3 lata stażu pracy – jeśli ubiegający się mieści się w przedziale wiekowym 22-25 lat,
- 4 lata stażu pracy – jeśli ubiegający się mieści się w przedziale wiekowym 25-30 lat,
- 5 lata stażu pracy – jeśli ubiegający się ma więcej niż 30 lat, z warunkami:
- te 5 lat przypada na ostatnie 10 lat przed złożeniem wniosku o rentę lub dniem powstania niezdolności do pracy,
- 5-letni staż nie obowiązuje kobiet całkowicie niezdolnych do pracy, jeśli okres składkowy wyniósł przynajmniej 25 lat,
- 5-letni staż nie obowiązuje mężczyzn całkowicie niezdolnych do pracy, jeśli okres składkowy wyniósł przynajmniej 30 lat.
- wyjątki, kiedy staż pracy nie obowiązuje:
- jeśli niezdolność do pracy powstała wskutek wypadku w drodze do lub z pracy,
- jeśli pracownik został zgłoszony do ubezpieczenia, zanim ukończył 18 lat lub w ciągu 6 miesięcy od zakończenia nauki w szkole ponadpodstawowej.
- okres ten jest zależny od wieku na dzień powstania niezdolności do pracy i wynosi odpowiednio:
- niezdolność do pracy powstała w odpowiednim okresie:
- składkowym lub
- nieskładkowym lub
- nie później niż 18 miesięcy od dnia ich zakończenia.
- wyjątki – nie dotyczy to:
- kobiet całkowicie niezdolnych do pracy z co najmniej 20-letnim łącznym stażem pracy,
- mężczyzn całkowicie niezdolnych do pracy z co najmniej 25-letnim łącznym stażem pracy.
Kto renty nie otrzyma?
Renta nie zostanie przyznana, jeżeli pobierane są inne świadczenia związane z niezdolnością do pracy, takie jak:
- zasiłek chorobowy → Sprawdź: zasiłek chorobowy w Lublinie,
- świadczenia rehabilitacyjne → Zobacz, jak zdobyć świadczenie rehabilitacyjne w Lublinie,
- wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy.
Ile wynosi renta z tytułu niezdolności do pracy?
Nie ma jednej stałej kwoty, jest ona wyliczana przez oddział ZUS w Lublinie indywidualnie. Wysokość świadczenia zależy od zarobków i przepracowanych okresów składkowych/nieskładkowych.
Istnieje gwarantowana minimalna renta, która jest wypłacana miesięcznie w kwocie:
- 1780,96 zł – w przypadku renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, taka sama kwota przyznawana jest w przypadku renty socjalnej, renty rodzinnej czy emerytury,
- 1335,72 zł – w przypadku renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
- 2137,15 zł – w przypadku renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową i renta rodzinna wypadkowa,
- 1602,86 zł – w przypadku renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową.
Jak długo można otrzymywać środki?
Wszystko zależy od tego, jaka renta zostanie przyznana pracownikowi. Wyróżniamy trzy rodzaje:
- renta stała – kiedy orzecznik ZUS określi trwałą niezdolność do pracy, renta przysługuje na czas nieokreślony,
- renta na czas określony – przy czasowej niezdolności do pracy, renta przysługuje na czas wskazany w orzeczeniu. Jeśli pobierający świadczenie uzna, że powinna zostać wydłużona, może złożyć wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Wtedy ZUS może przedłużyć świadczenie na podstawie decyzji lekarza orzecznika,
- renta szkoleniowa – kiedy orzecznik ZUS stwierdził niezdolność do pracy w aktualnym zawodzie pracownika, ale nie w ogóle, dając mu możliwość zmiany zawodu (jeśli ma jakikolwiek przychód, taka renta mu nie przysługuje). W takiej sytuacji ZUS wysyła do urzędu pracy odpowiednią informację, a pracownicy urzędu pracy kontaktują się z pracownikiem i ustalają zakres i szczegóły szkolenia. Przysługuje mu renta szkoleniowa:
- na okres 6 miesięcy,
- do 36 miesięcy, kiedy urząd pracy przekaże do ZUSu wniosek o przedłużenie renty na czas trwania kursu/szkolenia,
- do 6 miesięcy, kiedy urząd pracy przekaże do ZUSu informację, że nie uczestniczy w szkoleniu, albo kiedy nie będzie dla niego odpowiednich szkoleń.
Jakie choroby kwalifikują do uzyskania renty chorobowej?
Nie istnieje katalog chorób i schorzeń uprawniających do renty chorobowej z powodu niezdolności do pracy. Każda choroba, która uniemożliwia pracę w wyuczonym zawodzie lub w ramach standardowych miejsc pracy może doprowadzić do otrzymania renty z tytułu niezdolności do pracy.
Należy zaznaczyć, że wiele osób uważa, iż taka lista istnieje, ponieważ powstała lista chorób zawodowych. W przypadku, w którym niezdolność do pracy spowodowana jest chorobą zawodową, istnieje możliwość ubiegania się o rentę z powodu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową.
Renta chorobowa po 50 roku życia
Osoby po 50. roku życia mogą starać się o rentę chorobową, jeżeli spełniają określone warunki:
-
są niezdolne do pracy,
-
mają wymagany i odpowiedni do wieku staż ubezpieczenia.
Weryfikacją tego, czy osoba spełnia powyższe warunki, są lekarze medycyny pracy i komisje lekarskie ZUS. Renta chorobowa może zostać przyznana na okres maksymalnie 5 lat, gdyż tyle ważne jest orzeczenie o niezdolności do pracy.
Niezdolność do pracy na okres dłuższy niż 5 lat można orzec wtedy, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu.
Istnieją również sytuacje, w których świadczenie dla osób powyżej 50. roku życia nie może zostać przyznane. Dzieje się to, gdy wnioskodawca:
-
pobiera zasiłek chorobowy,
-
pobiera świadczenia rehabilitacyjne,
-
pobiera wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy.
Renta chorobowa po 55 roku życia
Wnioskujący po 55. roku życia nadal mogą się starać o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Prawo do jej otrzymywania obowiązuje wyłącznie do momentu osiągnięcia wieku emerytalnego. Według przepisów, jeżeli osobie uprawnionej do renty z tytułu niezdolności do pracy przez okres co najmniej ostatnich 5 lat poprzedzających dzień badania lekarskiego, brakuje mniej niż 5 lat do osiągnięcia wieku emerytalnego, tj. 60 lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny, w przypadku dalszego stwierdzenia niezdolności do pracy orzeka się niezdolność do pracy na okres do dnia osiągnięcia tego wieku.
Renta chorobowa po 60 roku życia
Osoby, które osiągnęły już wiek emerytalny (kobieta 60 lat, mężczyzna 65 lat), nie mogą starać się o rentę chorobową. Wynika to z przepisów, które nie dopuszczają do jednoczesnego pobierania obu świadczeń.
Wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy
Jakie dokumenty trzeba złożyć?
Jak dostać rentę? Aby uzyskać rentę z tytułu niezdolności do pracy, należy przede wszystkim wypełnić wniosek ERN.
Dodatkowo należy przedłożyć poniższe dokumenty:
- ERP-6 – Informacja o okresach składkowych i nieskładkowych,
- dokumenty potwierdzające staż pracy, mogą to być:
- świadectwa pracy → sprawdź, jak starać się o sprostowanie świadectwa pracy,
- legitymacja ubezpieczeniowa,
- zaświadczenia ze szkoły / uczelni,
- książeczka zdrowia,
- wyciągi z aktów urodzenia dzieci,
- książeczka wojskowa lub zaświadczenie z Wojskowej Komendy Uzupełnień (WKU) o okresie zasadniczej służby wojskowej,
- i inne.
- ERP-7 –Zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu lub legitymację ubezpieczeniową z wpisami o zarobkach,
- OL-9 –Zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia – wystawione przez lekarza nie wcześniej niż 30 dni złożeniem wniosku,
- dokumentację medyczną, która może być pomocna w orzeczeniu o niezdolności do pracy,
- inne, dodatkowe dokumenty wymagane w zależności od sytuacji (na przykład karta wypadku w drodze do lub z pracy).
Osoby wnioskujące o przyznanie renty chorobowej mogą także starać się o otrzymanie skierowania na rehabilitację leczniczą od ZUS w Lublinie.
Osobie uprawnionej do renty, uznanej za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, przysługuje dodatek pielęgnacyjny, z wyjątkiem przypadku, gdy osoba ta przebywa w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym (chyba że przebywa poza tą placówką przez okres dłuższy niż 2 tygodnie w miesiącu).
Gdzie złożyć wniosek o rentę chorobową w Lublinie?
Dokumenty można złożyć na kilka sposobów:
- przez Internet, wysyłając wniosek za pomocą Platformy Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS),
- osobiście w oddziale ZUS w Lublinie,
- listownie, wysyłając dokumenty pocztą.
Złożenie wniosku jest bezpłatne. Po wstępnym rozpatrzeniu wnioskujący zostanie poinformowany o terminie spotkania z lekarzem orzecznikiem ZUS i dalszej procedurze, której zostanie poddany.
Podstawa prawna
- Ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. 2023 poz. 1251 z późn. zm.),
- Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2189),
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. 2011 nr 237 poz. 1412).