Urząd miasta na prawach powiatu (UM) jest jednostką organizacyjną, która umożliwia prezydentowi miasta wykonywanie uchwał rady miasta oraz realizację określonych przepisami prawa zadań powiatu. Kierownikiem urzędu miasta jest jego prezydent. Urzędy miasta na prawach powiatu znajdują się - jak sama nazwa wskazuje - w miastach na prawach powiatu.
Czym są miasta na prawach powiatu?
Miasta na prawach powiatu to gminy, które wykonują zadania powiatu, z zakresu zaspokajania potrzeb mieszkańców, takich jak:
- ład przestrzenny,
- ochrona środowiska,
- gospodarka wodna,
- remonty i budowy dróg miejskich, mostów czy placów,
- transport zbiorowy oraz dróg publicznych,
- pomoc społeczna,
- edukacja publiczna,
- cmentarze miejskie,
- obronność,
- współpraca ze społecznościami lokalnymi czy regionalnymi innych państw.
Niektóre miasta zostały podniesione do rangi powiatu w 1999 roku, przy okazji wprowadzenia trójstopniowego podziału terytorialnego kraju. Były to:
- miasta z liczbą mieszkańców przekraczającą 100 tysięcy,
- dawne stolice województw,
- niektóre miasta w dużych aglomeracjach miejskich np. Jastrzębie-Zdrój, Mysłowice, Żory.
Obecnie w Polsce znajduje się 66 miast na prawach powiatu.
Struktura Urzędu Miasta w Częstochowie
Urząd Miasta (UM) w Częstochowie tworzą:
- wydziały i równorzędne komórki organizacyjne,
- samodzielne komórki organizacyjne.
Strukturę organizacyjną oraz zasady funkcjonowania Urzędu Miasta w Częstochowie reguluje regulamin ustanowiony w drodze zarządzenia przez organ wykonawczy, w tym przypadku prezydenta miasta. Najczęściej w polskich urzędach miast znajdują się następujące wydziały (w Częstochowie mogą wystąpić nieznaczne różnice w nazewnictwie):
- Urząd Stanu Cywilnego,
- Wydział Podatków i Opłat Lokalnych (Wydział Podatków i Windykacji),
- Wydział Komunikacji (Wydział Uprawnień Komunikacyjnych),
- Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa,
- Wydział Architektury i Budownictwa (Wydział Budownictwa i Planowania Przestrzennego lub Wydział Budownictwa i - osobno - Biuro Planowania Przestrzennego),
- Wydział Spraw Obywatelskich,
- Wydział Gospodarki Mieniem (Wydział Zarządzania Mieniem),
- Wydział Geodezji i Kartografii,
- Wydział Edukacji i Sportu (Wydział Oświaty, Wydział Sportu i Rekreacji + Wydział Edukacji),
- Wydział Promocji, Turystyki i Sportu,
- Wydział Kultury i Dziedzictwa,
- inne - w zależności od jednostki.
Każdy wydział pełni ściśle określone funkcje, dlatego warto wiedzieć, do którego z nich należy udać się w swojej sprawie.
Komunikacja wewnątrz urzędu, również między wydziałami, może odbywać się za pośrednictwem notatek służbowych.
Zadania wybranych wydziałów Urzędu Miasta Częstochowa
Urząd Stanu Cywilnego w Częstochowie
Urząd Stanu Cywilnego jest instytucją, która rejestruje urodzenia i zgony, umożliwia zawieranie małżeństw oraz pozwala na uzyskanie rozmaitych dokumentów potwierdzających zdarzenia cywilne (składacie tu m.in. wnioski o odpis aktu urodzenia, małżeństwa i zgonu).
Wydział Podatków i Opłat Lokalnych - Częstochowa
Do kompetencji Wydziału Podatków i Opłat Lokalnych należy przede wszystkim koordynowanie kwestii podatkowych, opłat lokalnych i skarbowych. To właśnie tutaj mieszkańcy składają swoje deklaracje podatkowe oraz uiszczają opłaty takie jak: podatek od nieruchomości w Częstochowie, podatki leśne i rolne.
Wydział Komunikacji w Częstochowie
Wydział Komunikacji wydaje prawa jazdy w Częstochowie, prowadzi wykaz ośrodków nauki jazdy, dokonuje rejestracji samochodów w Częstochowie oraz wydaje odpowiednie zezwolenia na prowadzenie działalności transportowej.
Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa - Częstochowa
Ten wydział odwiedzają głównie osoby, które chcą zarejestrować działalność gospodarczą w Częstochowie lub dokonać zmiany danych firmowych w CEIDG oraz uzyskać różnego typu zezwolenia, w tym zezwolenie na sprzedaż alkoholu w Częstochowie (potocznie zwane koncesją na alkohol).
Wydział Geodezji i Kartografii - Częstochowa
W Wydziale Geodezji i Kartografii mamy możliwość m.in. złożenia wniosku o wypis i wyrys z ewidencji gruntów i budynków w Częstochowie, zaktualizowania danych w ewidencji gruntów w Częstochowie, nadanie numeru porządkowego nieruchomości w Częstochowieoraz zweryfikowania dokumentacji projektowych i podziału nieruchomości.
Wydział Architektury i Budownictwa - Częstochowa
Wydział ten prowadzi sprawy związane planowaniem i zagospodarowaniem przestrzeni w mieście. Odpowiada m.in. za sporządzanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w Częstochowie czy rozpatrywanie wniosków w sprawie chociażby pozwolenia na budowę w Częstochowie, rozbiórkę w Częstochowie i zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego w Częstochowie.
Wydział Spraw Obywatelskich - Częstochowa
Do tego wydziału najczęściej udajemy się w celu odebrania dowodu osobistego w Częstochowie, uzyskania zezwolenia związanego z przeprowadzeniem zbiórki publicznej, zarejestrowania stowarzyszenia oraz załatwienia spraw meldunkowych w Częstochowie. Dowód osobisty jest jedynym dokumentem, który należy odebrać osobiście - w przypadku innych można skorzystać z upoważnienia do odbioru dokumentów.
Jeżeli urząd zwleka z załatwianiem sprawy, petent może wystosować pismo ponaglające.
Jednostki podległe Urzędowi Miasta w Częstochowie
Do jednostek zarządzanych przez Urząd Miasta w Częstochowie należą w szczególności:
- placówki zdrowia,
- placówki oświatowe,
- ośrodki kultury, biblioteki i muzea,
- ośrodki sportowe,
- zakłady opieki społecznej.