Co to jest świadczenie pielęgnacyjne i ile wynosi?
Od 1 stycznia 2024 roku zaczęły obowiązywać nowe przepisy dotyczące świadczenia pielęgnacyjnego. Ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadziła ważne zmiany w zakresie warunków przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego. Obecnie świadczenie przysługuje rodzicom lub innym osobom, które opiekują się dzieckiem z niepełnosprawnością do 18 roku życia. Po ukończeniu przez dziecko 18 roku życia, już jako osoba pełnoletnia będzie mogła ona ubiegać się o świadczenie wspierające.
W roku 2024 świadczenie pielęgnacyjne wzrosło do kwoty 2988 złotych i jest wypłacane co miesiąc. Jego wysokość podlega waloryzacji.
Świadczenie nie jest uzależnione od kryterium dochodowego i nie podlega opodatkowaniu.
Komu przysługuje świadczenie pielęgnacyjne?
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje rodzicom, opiekunom dziecka z orzeczoną niepełnosprawnością do dnia ukończenia przez nie 18 roku życia.
Od 1 stycznia 2024 świadczenie to przysługuje następującym opiekunom:
- rodzice (matka lub ojciec),
- innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1606, 1615, 1843) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,
- opiekunowi faktycznemu dziecka,
- rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.
- jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Od 1 stycznia 2024 r. osoby sprawujące opiekę nie muszą rezygnować z aktywności zawodowej aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne. Ponadto:
- uchylono warunek zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym w przypadku przyznania świadczenia pielęgnacyjnego rolnikom, małżonkom rolników lub domownikom,
- przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego nie jest uzależnione od daty powstania niepełnosprawności,
- przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego nie jest uzależnione od faktu czy osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo: do własnej emerytury, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, lub świadczenia pieniężnego przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia,
- w przypadku gdy opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż jedną osobą niepełnosprawną w wieku do ukończenia 18. roku życia, legitymującą się odpowiednim orzeczeniem o niepełnosprawności lub znacznym stopniu niepełnosprawności, to wysokość świadczenia pielęgnacyjnego podwyższa się po 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka.
Nowe warunki przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, które obowiązują od dnia 1 stycznia 2024 r. nie dotyczą osób, które na zasadzie zachowania praw nabytych będą pobierać to świadczenie na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 63 ustawy).
Kto nie otrzyma świadczenia pielęgnacyjnego?
Świadczenia nie otrzymają osoby sprawujące opiekę, jeśli przysługuje im prawo do:
- specjalnego zasiłku opiekuńczego,
- świadczenia pielęgnacyjnego,
- zasiłku dla opiekuna.
Z otrzymywania tego świadczenia wykluczone są osoby wymagające opieki, jeśli:
-
zostały umieszczone lub przebywają w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa w przepisach o pomocy społecznej, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo schronisku dla nieletnich;
-
są uprawnione za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Wniosek zostanie odrzucony również jeśli na daną osobę wymagającą opieki:
-
jest ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna;
- inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na dziecko umieszczone w pieczy zastępczej będzie mógł złożyć wyłącznie odpowiednio: rodzina zastępcza, osoba prowadząca rodzinny dom dziecka, dyrektor placówki opiekuńczo – wychowawczej, dyrektor regionalnej placówki opiekuńczo – terapeutycznej albo dyrektor interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.
Świadczenie pielęgnacyjne na osobę dorosłą
Dla seniorów rząd przygotował inne świadczenie, czyli zasiłek pielęgnacyjny → Zobacz, jak się starać o zasiłek pielęgnacyjny w Witkowie
Jak długo można pobierać świadczenie pielęgnacyjne?
Nowe przepisy regulują czas na jaki przyznane jest świadczenia tj. do ukończenia przez dziecko 18. roku życia. Opiekunowie, którzy nabyli świadczenia pielęgnacyjne do 31 grudnia 2023 r., a nie zdecydują się przejść na wypłatę świadczeń zgodnie z przepisami obowiązującyi od 1 stycznia 2024 r., będą mogli w dalszym ciągu pobierać przyznane im świadczenie zgodnie z dotychczasowymi przepisami. W tym przypadku, gdy orzeczenie o niepełnosprawności zostało wystawione na czas określony, świadczenie zostanie ustalone do ostatniego dnia miesiąca ważności orzeczenia.
Czy świadczenie pielęgnacyjne wlicza się do lat pracy?
Czy świadczenie pielęgnacyjne wlicza się do emerytury? Okres pobierania świadczenia nie wlicza się do lat pracy pracownika, więc nie będzie brany pod uwagę podczas wyliczania emerytury.
Wniosek o świadczenie pielęgnacyjne
Kiedy można złożyć wniosek o świadczenie pielęgnacyjne?
Wniosek o świadczenie pielęgnacyjne można złożyć w dowolnym momencie, gdy wnioskujący spełnia przesłanki do jego otrzymania.
Osoby, które nabyły prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do 31.12.2023 r. mają możliwość wyboru, czy chcą pozostać na „starych zasadach”, czy ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne na „nowych zasadach”. Osoby, które chcą pobierać świadczenie na „nowych zasadach” powinny nie wcześniej niż w styczniu 2024 r. złożyć oświadczenie o rezygnacji z dotychczas przysługującego świadczenia pielęgnacyjnego wraz z wnioskiem.
Brak złożenia oświadczenia skutkować będzie kontynuacją wypłaty świadczeń na „starych zasadach” (czyli bez możliwości podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej).
Osoba, która złoży w styczniu 2024 r. rezygnację z wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego na „starych zasadach”, nie będzie mogła ponownie do nich powrócić.
Jakie dokumenty są potrzebne?
Aby uzyskać świadczenie, należy złożyć:
- wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego,
- dokument tożsamości lub jej potwierdzenie (przy składaniu wniosku online — Profil Zaufany),
- orzeczenie o niepełnosprawności lub jej stopniu — osoby, nad którą będzie sprawowana opieka → Dowiedz się, jak starać się o orzeczenie o niepełnosprawności w Witkowie,
- inne — jeżeli wymaga tego organ wydający decyzję (np. akty zgonu rodziców itp.).
Gdzie składa się wnioski o świadczenie pielęgnacyjne i ile to kosztuje?
Złożenie wniosku jest bezpłatne. Można to zrobić na dwa sposoby:
- online — za pomocą rządowego portalu Emp@tia, przy wykorzystaniu Profilu Zaufanego, lub
- w wersji papierowej — osobiście lub listownie — wypełniając dokumenty i składając je do odpowiedniej jednostki terenowej, odpowiedzialnej za realizację świadczeń rodzinnych — Ośrodka Pomocy Społecznej w Witkowie (miejskiego lub gminnego) lub Urzędu Miasta/Gminy w Witkowie.
Podstawa prawna
- Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 775);
- Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 390, 658, 852, 1429);
- Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 lipca 2017 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku, zaświadczeniach i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1340);
- Obwieszczenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 1 listopada 2022 r. w sprawie wysokości świadczenia pielęgnacyjnego w roku 2024 (t.j. Dz. U. z 3023 r. poz. 390, 658, 1429).
