Jeżeli istnieje ryzyko, że numer PESEL może zostać wykorzystany przez nieupoważnioną do tego osobę, jego właściciel może go zastrzec. Kiedy warto to zrobić? Jak zastrzec swój numer PESEL? Czy można zastrzec PESEL przez Internet? Odpowiedzi znajdują się w poniższym poradniku.
Od kiedy istnieje możliwość zastrzeżenia numeru PESEL?
Od 17 listopada 2023 roku każdy obywatel ma możliwość zastrzeżenia swojego numeru PESEL.
Kiedy warto zastrzec numer PESEL?
Numer PESEL warto zastrzec w sytuacji, gdy jego posiadacz otrzyma od instytucji zawiadomienie o wycieku danych osobowych. Działania w kierunku zastrzeżenia powinno się również podjąć, gdy właściciel PESEL-u dostanie informacje o podejrzanych aktywnościach z nim związanych np. próba wzięcia kredytu, pożyczki.
Kto może zastrzec numer PESEL?
Zastrzeżenia numeru PESEL może dokonać jego pełnoletni posiadacz. W przypadku osób niepełnoletnich lub dorosłych ubezwłasnowolnionych, PESEL może zastrzec opiekun prawny, kurator lub pełnomocnik.
Czy trzeba zastrzec PESEL w banku?
Posiadacz numeru PESEL nie musi zastrzegać go w każdym banku, z którego korzysta - wystarczy, że zastrzeże PESEL w urzędzie. Informacja o zastrzeżeniu pojawi się w rejestrze, do którego mają dostęp różne instytucje, także banki.
Wniosek o zastrzeżenie numeru PESEL
Wymagane dokumenty
W celu zastrzeżenia numeru PESEL, w urzędzie należy złożyć:
- wniosek o zastrzeżenie lub cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL,
- dowód osobisty, paszport lub w przypadku cudzoziemca inny dokument potwierdzający tożsamość → jak wyrobić dowód osobisty we Wrocławiu lub paszport we Wrocławiu?
- w przypadku osób niepełnoletnich lub dorosłych ubezwłasnowolnionych dokument, który potwierdza pełnienie funkcji opiekuna prawnego lub kuratora, np. orzeczenie sądu,
- pełnomocnictwo szczególne wraz z uzasadnieniem (np. choroba posiadacza numeru PESEL) - jeżeli wnioskujący działa jako pełnomocnik.
Gdzie złożyć wniosek o zastrzeżenie numeru PESEL we Wrocławiu?
Zastrzeżenia numeru PESEL można dokonać na 3 sposoby:
- osobiście lub przez pełnomocnika w urzędzie we Wrocławiu,
- przez Internet, przez gov.pl, bezpiecznypesel.pl,
- za pośrednictwem aplikacji mObywatel na urządzenia mobilne.
Pełnomocnik, kurator lub opiekun prawny może złożyć wniosek o zastrzeżenie PESELU w imieniu jego posiadacza wyłącznie w urzędzie - nie ma możliwości złożenia wniosku przez Internet ani przez aplikację mObywatel.
Jak zastrzec numer PESEL w urzędzie we Wrocławiu?
- Należy przygotować wymagane dokumenty i wypełnić wniosek o zastrzeżenie lub cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL.
- Wniosek należy podpisać i wraz z załącznikami dostarczyć do urzędu we Wrocławiu.
- Urzędnik sprawdzi wniosek pod kątem poprawności, a następnie dokona zastrzeżenia lub cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL.
- Urząd wyda wnioskującemu potwierdzenie zastrzeżenia lub cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL.
Jak zastrzec PESEL przez Internet?
- Należy wejść na stronę gov.pl i wyszukać usługę “Zastrzeż swój numer PESEL lub cofnij zastrzeżenie”.
- Następnie kliknąć przycisk “Zastrzeż PESEL lub cofnij zastrzeżenie” i wybrać metodę logowania:
- Profil zaufany,
- e-dowód,
- bankowość elektroniczna,
- Aplikacja mObywatel.
- Po zalogowaniu wystarczy wybrać właściwą opcję: "Zastrzeż PESEL" lub "Cofnij zastrzeżenie".
Jak zastrzec PESEL przez mObywatel?
- Należy otworzyć aplikację mObywatel (dostępną do pobrania w App Store oraz Google Play).
- Po zalogowaniu wystarczy wybrać usługę “Zastrzeż PESEL”.
Po każdym zastrzeżeniu, przez kolejne 30 minut nie można skorzystać z tej usługi.
Ile kosztuje zastrzeżenie numeru PESEL?
Zastrzeżenie PESEL-u jest bezpłatne.
Ile czeka się na zastrzeżenie numeru PESEL?
Zarówno w przypadku zastrzegania PESEL-u przez Internet, jak i w urzędzie, zmiany w systemie zostaną dokonane od ręki.
Konsekwencje zastrzeżenia numeru PESEL
Jeżeli numer PESEL zostanie zastrzeżony, na jego podstawie nie będzie możliwe zaciągnięcie żadnego zobowiązania finansowego w banku (kredytu, pożyczki). Dodatkowo nie możliwe będzie wypłacenie w oddziale banku w ciągu jednego dnia kwoty większej niż trzykrotność minimalnego wynagrodzenia. Nawet po odwołaniu zastrzeżenia, z numeru PESEL w bankowości będzie można korzystać dopiero po 12 godzinach.
Banki będą weryfikować status numeru PESEL od 1 czerwca 2024 roku - dopiero od tego dnia zastrzeżenie numeru PESEL będzie miało konsekwencje.
