Prawo jazdy kategorii C przeznaczone jest dla osób, które chcą prowadzić samochody ciężarowe. Od czego zacząć przygotowania do zdobycia uprawnień, ile kosztuje kurs oraz jak wygląda egzamin na prawo jazdy kat. C? Odpowiedzi na pytania znajdują się w poniższym poradniku.
Czym można jeździć na kat. C, C1, C1+E i C+E?
Kategoria C:
- pojazdem samochodowym o masie większej niż 3,5 tony z wyjątkiem autobusu,
- zestawem pojazdów składającym się z samochodu ciężarowego (powyżej 3,5 tony) oraz przyczepy lekkiej (do 750 kg)
- ciągnikiem rolniczym, pojazdem wolnobieżnym (np. walec), zespołem pojazdów złożonym z ciągnika rolniczego lub pojazdu wolnobieżnego i przyczepy lekkiej (o dopuszczalnej masie całkowitej do 750 kg) – tylko w Polsce.
Kategoria C1:
- pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t i nieprzekraczającej 7,5 t (z wyjątkiem autobusów),
- zespołem pojazdów, składającym się z pojazdu ciągnącego z kategorii C1 oraz przyczepy lekkiej (o dopuszczalnej masie całkowitej do 750 kg),
- ciągnikiem rolniczym, pojazdem wolnobieżnym (np. walec), zespołem pojazdów złożonym z ciągnika rolniczego lub pojazdu wolnobieżnego i przyczepy lekkiej – tylko w Polsce.
Kategoria C+E:
- pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony, wyposażonym w przyczepę, gdzie przyczepa nie może przekraczać rzeczywistej masy całkowitej pojazdu powiększonej o 40 proc.,
- zespołem pojazdów, zawierającym ciągnik rolniczy lub pojazd wolnobieżny z przyczepą, lub przyczepami – tylko w Polsce.
Kategoria C1+E:
- zespołem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 12 ton, gdzie pojazd powinien dotyczyć kategorii C1, a przyczepa nie może mieć dopuszczalnej masy całkowitej większej niż masa pojazdu,
- zespołem pojazdów, zawierającym ciągnik rolniczy lub pojazd wolnobieżny z przyczepą, lub przyczepami – tylko w Polsce.
Jakie uprawnienia są jeszcze potrzebne, by zawodowo jeździć ciężarówką lub TIRem?
Samo prawo jazdy kat C lub C+E nie wystarczy, by zostać zawodowym kierowcą TIRa. Niezbędne jest również uzyskanie kwalifikacji zawodowej (dowiedz się, jak wygląda proces uzyskiwania kwalifikacji zawodowej w miejscowości Kolbudy). Jej rodzaj zależy od posiadanych przez kierowcę uprawnień:
- kwalifikacja wstępna – przeznaczona dla kierowców z prawem jazdy kategorii C / C+E, którzy ukończyli 18 lat,
- kwalifikacja wstępna przyspieszona – dla kierowców posiadających prawo jazdy kategorii C / C+E, którzy ukończyli 21 lat,
- kwalifikacja wstępna uzupełniająca – dla kierowców posiadających uprawnienia do przewozu osób, którzy dodatkowo chcą uzyskać uprawnienia do przewozu rzeczy i nie ukończyli 21 lat,
- kwalifikacja wstępna uzupełniająca przyspieszona – dla kierowców mających uprawnienia do przewozu osób i ukończone 21 lat, którzy chcą zdobyć uprawnienia do przewozu rzeczy,
- kurs ADR – jeżeli kierowca chce przewozić towary niebezpieczne → gdzie zapisać się na kurs ADR w miejscowości Kolbudy?
Jakie warunki trzeba spełnić, aby rozpocząć kurs prawa jazdy kat. C, C1, C+E, C1+E w miejscowości Kolbudy?
Osoba, która chce zdobyć uprawnienia kat. C musi:
- ukończyć odpowiedni wiek:
- dla kategorii C i C+E – 21 lat,
- dla kategorii C1 i C1+E – 18 lat,
- pozytywnie przejść badania lekarskie na prawo jazdy w miejscowości Kolbudy,
- posiadać inną kategorię prawa jazdy:
- dla kat. C i C1 – prawo jazdy kat. B,
- dla kat. C+E – prawo jazdy kat. C,
- dla kat. C1+E – prawo jazdy kat C1,
- mieszkać na terenie Polski przez co najmniej 185 dni,
- mieć zgodę rodzica na wzięcie udziału w kursie → dotyczy osób niepełnoletnich.
Kurs na każdą z kategorii można rozpocząć maksymalnie 3 miesiące przed osiągnięciem wieku, który uprawnia do podejścia do egzaminu.
Ile kosztuje prawo jazdy C, C1, C+E, C1+E?
Cena kursu
Ceny kursów na prawo jazdy na samochody ciężarowe różnią się ze względu na konkretną kategorię. Średnie ceny w miejscowości Kolbudy wahają się w okolicach:
- dla kategorii C – 3000-4800 zł,
- dla kategorii C1 – 1600-3000 zł,
- dla kategorii C+E – 3000-4600 zł,
- dla kategorii C1+E – 2000-3600 zł.
Ceny są ustalane indywidualnie przez ośrodki szkolenia kierowców w miejscowości Kolbudy.
Koszt egzaminu
Podobnie jak w przypadku kursu, cena egzaminu zależy od kategorii prawa jazdy.
Kategoria prawa jazdy | Egzamin teoretyczny | Egzamin praktyczny |
C | 50 zł | 250 zł |
C1 | 50 zł | 200 zł |
C+E | – | 250 zł |
C1+E | – | 250 zł |
Prawo jazdy C, C1, C+E, C1+E krok po kroku
Aby zdobyć uprawnienia do kierowania pojazdami ciężarowymi, przyszły kierowca musi przejść przez następujące etapy ubiegania się o prawo jazdy.
1. Wybór szkoły jazdy
Na samym początku potencjalny kursant musi wybrać jedną spośród wielu szkół jazdy, które oferują interesujący go kurs. Czym warto kierować się przy wyborze ośrodka szkolenia kierowców? Przede wszystkim ceną kursu, wyposażeniem ośrodka i placem manewrowym z odpowiednim oświetleniem oraz recenzjami kursantów dotyczącymi m.in. instruktorów nauki jazdy kat. C w miejscowości Kolbudy. Warto także zwrócić uwagę na współczynnik „zdawalności” ośrodka – chodzi o liczbę osób, które po kursie zdały egzamin państwowy.
2. Badania na prawo jazdy
Jeszcze przed rozpoczęciem kursu w wybranej szkole jazdy, kursant musi przejść badania lekarskie kierowcy. Na podstawie ich wyników lekarz wystawi zaświadczenie o braku przeciwwskazań do kierowania pojazdami. W przypadku rozpoczynania kursu na kategorię C, C1, C+E oraz C1+E kursant musi odbyć także wizytę w odpowiedniej poradni, która wykonuje badania psychologiczne kierowców. Tam otrzyma orzeczenie psychologiczne o braku przeciwwskazań do kierowania pojazdami.
3. Wyrobienie numeru PKK
Po wybraniu szkoły jazdy i badaniach przyszły kierowca ciężarowy musi udać się do Wydziału Komunikacji w miejscowości Kolbudy i wyrobić numer PKK. W tym celu należy dostarczyć do urzędu:
- wniosek o wydanie prawa jazdy,
- zdjęcie do prawa jazdy o wymiarach 3,5 cm na 4,5 cm → dowiedz się, gdzie wykonać zdjęcia do prawa jazdy w miejscowości Kolbudy,
- oryginał orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do kierowania pojazdami,
- oryginał orzeczenia psychologicznego o braku przeciwwskazań do kierowania pojazdami,
- kserokopię prawa jazdy – jeżeli kandydat posiada już taki dokument,
- dokument tożsamości do wglądu → jak wyrobić dowód osobisty w miejscowości Kolbudy lub paszport w miejscowości Kolbudy?
- kartę pobytu, wizę lub inny dokument potwierdzający pobyt w Polsce powyżej 185 dni → dotyczy cudzoziemców → jak zdobyć kartę pobytu w miejscowości Kolbudy?
4. Rozpoczęcie kursu
Dopiero po uzyskaniu Profilu Kandydata na Kierowcę, kursant może zapisać się na kurs i rozpocząć właściwe szkolenie w szkole nauki jazdy. Kurs składa się z dwóch części – teoretycznej oraz praktycznej, a jego długość zależy od ustaleń ośrodka szkolenia kierowców. Standardowo:
- dla kategorii C kurs nauki jazdy trwa 50 godzin, w tym:
- 20 godzin zajęć teoretycznych,
- 30 godzin nauki praktycznej (20 godzin dla posiadaczy kat. D).
- dla kategorii C1 kurs nauki jazdy trwa 40 godzin, w tym:
- 20 godzin zajęć teoretycznych,
- 20 godzin nauki praktycznej.
- dla kategorii C+E kurs nauki jazdy trwa 25 godzin, w tym:
- 25 godzin nauki praktycznej → kursant jest zwolniony z części teoretycznej; warunkiem rozpoczęcia kursu na C+E jest wcześniejsze posiadanie prawa jazdy C.
- dla kategorii C1+E kurs nauki jazdy trwa 20 godzin, w tym:
- 20 godzin nauki praktycznej → kursant jest zwolniony z części teoretycznej; warunkiem rozpoczęcia kursu na C1+E jest wcześniejsze posiadanie prawa jazdy C1.
Kursanci, którzy nie mogą uczęszczać na wykłady teoretyczne, mogą uczyć się samodzielnie w domu. Przed rozpoczęciem jazd w szkole jazdy muszą obowiązkowo zdać państwowy egzamin teoretyczny.
5. Egzamin państwowy na kategorię C, C1, C+E, C1+E
Po ukończeniu kursu i zdaniu egzaminu wewnętrznego organizowanego przez szkołę jazdy, kierowca może zapisać się na egzamin teoretyczny (o ile kurs przewidywał część teoretyczną szkolenia), a później na egzamin praktyczny w WORD.
Egzamin teoretyczny na kat. C, C1
Część teoretyczna składa się z 32 pytań, na które zdający ma 25 minut. Maksymalnie można zdobyć 74 punkty. Warunkiem zaliczenia części teoretycznej jest uzyskanie 68 punktów. Zdanie tej części egzaminu uprawnia do podejścia do etapu praktycznego – nie dotyczy to kat. C+E i C1+E, gdzie podejście do egzaminu teoretycznego nie jest wymagane.
Egzamin praktyczny na C, C1, C+E, C1+E
Egzamin praktyczny na wszystkie 4 kategorie wygląda bardzo podobnie i składa się z następujących etapów:
- Sprawdzenie stanu technicznego pojazdu i przygotowanie go do jazdy.
- Przymocowanie przyczepy lub naczepy.
- Jazda po łuku, ruszanie, parkowanie, ruszanie na wzniesieniu na placu manewrowym
- Jazda w ruchu drogowym.
Cały egzamin trwa około 45 minut.
6. Odbiór dokumentu
Gdy kursant zda egzamin praktyczny, może udać się do Wydziału Komunikacji w miejscowości Kolbudy i okazać dowód uiszczenia opłaty za dokument prawa jazdy. Od tego momentu wystarczy czekać na wydanie uprawnień.
Ile czeka się na wydanie prawa jazdy C, C1, C+E lub C1+E?
Uprawnienia będą gotowe:
- do 9 dni roboczych od dnia potwierdzenia opłaty,
- do 30 dni – jeśli pojawią się dodatkowe okoliczności do wyjaśnienia,
- do 2 miesięcy – jeśli sprawa jest bardzo skomplikowana.
Jak sprawdzić, czy prawo jazdy C, C1, C+E, C1+E jest gotowe do odbioru?
Po potwierdzeniu dokonania opłaty w wydziale komunikacji kierowca będzie mógł sprawdzić online, czy jego dokument jest już gotowy do odbioru. Aby to zrobić, wystarczy wejść na stronę info-car.pl i podać PESEL bądź datę urodzenia, PKK oraz imię i nazwisko.
Ile jest ważne prawo jazdy C, C1, C+E, C1+E?
Obecnie najdłuższy okres ważności prawa jazdy C, C1, C+E, C1+E to 5 lat. Może on zostać skrócony, jeżeli podczas badania lekarz wykryje problemy ze zdrowiem i wystawi uprawnienie do kierowania pojazdami na krótszy okres (np. z powodu postępującej wady wzroku – na 3 lata).
Wymiana prawa jazdy z powodu upływu terminu ważności
Kiedy termin ważności dokumentu będzie zbliżał się ku końcowi, należy podjąć odpowiednie kroki, aby utrzymać uprawnienia do prowadzenia pojazdów danej kategorii. W pierwszej kolejności należy przejść badania lekarskie i psychologiczne, a następnie zgromadzić niezbędne dokumenty (wniosek o wydanie prawa jazdy kat. C, C1, C+E lub C1+E, zdjęcie, orzeczenia lekarskie, dowód opłaty 100,50 zł (za dokument) i przedłożyć je w odpowiednim wydziale komunikacji. Ponowne zdawanie egzaminu nie jest wymagane.
Podstawa prawna
- Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 622, 1123, 1234, 1312.),
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 24 lutego 2016 r. w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (t.j. Dz. U. 2023 poz. 2025),
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 30 maja 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz. U. 2018 poz. 1062),
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 lutego 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wzorów dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz. U. 2019 poz. 406).