Fundacja rodzinna - nowa ustawa ma chronić rodzinne firmy

Czym jest fundacja rodzinna?

Fundacja rodzinna jest podmiotem, który będzie nabywał osobowość prawną z chwilą wpisu do rejestru fundacji rodzinnych, prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim. Fundacja rodzinna w danej organizacji powstanie po sporządzeniu aktu założycielskiego albo ogłoszeniu testamentu. 

Instytucja ma być podmiotem służącym do gromadzenia rodzinnego majątku, co pozwoli zatrzymać go w kraju na wiele pokoleń. Oprócz tego instytucja fundacji ma pomóc oddzielić sprawy biznesowe od spraw rodzinnych, co uwolni biznesy rodzinne od ewentualnych konfliktów. 

Główne założenia fundacji rodzinnej

Firmy rodzinne są znaczącym elementem polskiej gospodarki, dlatego proponujemy im przepisy pozwalające zakładać fundacje rodzinne. Podpisana przez prezydenta ustawa umożliwi utrzymywanie przez pokolenia majątku i biznesu w rodzinie — skomentował dla PAP minister technologii i rozwoju Waldemar Buda. 

Ustawa ma gwarantować ciągłość działalności firmy. Pozwoli przede wszystkim budować struktury organizacyjne zapewniające kontynuację biznesu i ochronę majątku w perspektywie dłuższej niż jedno pokolenie, bez konieczności osobistego zaangażowania następców prawnych. 

Kto może zostać fundatorem? 

Fundatorem będzie mogła być wyłącznie osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych, która przekaże fundacji rodzinnej określone aktywa. Fundacja rodzinna będzie mogła być założona przez więcej niż jedną osobę, w tym także przez osoby niespokrewnione. Będzie mogła być ona ustanawiana w akcie założycielskim lub w testamencie, sporządzanych w formie aktu notarialnego. Fundacja ustanawiana na podstawie testamentu będzie mogła mieć tylko jednego fundatora.

Beneficjent fundacji rodzinnej

Beneficjentem może zostać osoba fizyczna lub organizacja pozarządowa prowadząca działalność pożytku publicznego. Fundacja rodzinna będzie miała obowiązek spełniać świadczenia na rzecz beneficjenta, tj. przenosić na niego składniki majątkowe, w tym środki pieniężne, rzeczy lub prawa, albo oddać je beneficjentowi do korzystania zgodnie z wolą fundatora. Oznacza to, że z dochodów fundacji będzie można np. finansować utrzymanie lub kształcenie beneficjenta. W przypadku organizacji będzie to wsparcie jej działalności z zakresu pożytku publicznego, czyli np. pokrycie wydatków na cele statutowe organizacji. 

Organy fundacji rodzinnej

Fundacja rodzinna, będzie działać poprzez zarząd i będzie mogła podlegać wewnętrznemu nadzorowi rady nadzorczej. Beneficjenci – wskazani przez fundatora – będą tworzyć zgromadzenie beneficjentów, które będzie się zbierać w określonych przypadkach. Ma to zapewnić wpływ rodziny na najważniejsze kwestie związane z działalnością fundacji rodzinnej. 

Działalność fundacji rodzinnej

Fundacja rodzinna będzie mogła być ustanawiana na czas określony albo na czas nieokreślony. Fundator będzie miał dużą swobodę w określeniu zasad zarządzania fundacją rodzinną, jej funkcjonowania i celu, dla którego została ona powołana. Najczęściej będzie to zapewnienie nieprzerwanego działania firmy oraz zapewnianie środków do życia dla członków najbliższej rodziny.

Fundacja rodzinna a podatki

Z przepisów wynika, że założenie fundacji i przekazanie majątku do fundacji nie będzie opodatkowane.

Zachowek w fundacji rodzinnej

Zasady dotyczące zachowku będą bardziej elastyczne, np. osoba uprawniona będzie mogła zrzec się prawa do zachowku. Oprócz tego zostanie dopuszczona możliwość:

• rozłożenia zachowku na raty, 
• odroczenie terminu płatności,
• obniżenie zachowku — w uzasadnionych przypadkach.

Beneficjent, który jest jednocześnie uprawniony do zachowku, będzie mógł otrzymać tylko jedno z tych świadczeń.

Inne państwa europejskie 

Z fundacji rodzinnej korzystają największe światowe i europejskie firmy rodzinne. Polska instytucja jest wzorowana na fundacjach działających m.in. w: Austrii, Niemczech i Liechtensteinie.

---