Nowy podatek w Polsce – opłata od plastiku

Single Use Plastic

Ustawa z dnia 14 kwietnia 2023 roku o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej, oraz niektórych innych ustaw wdraża do polskiego porządku prawnego przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 roku w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko, tak zwanej dyrektywy plastikowej – Single Use Plastic. 

Wraz z wejściem tej dyrektywy do polskiego prawodawstwa, ze sklepowych półek znikną produkty jednorazowego użytku wykonane z tworzyw sztucznych (np. patyczki do uszu, talerze, sztućce, mieszadełka do napojów, słomki). Nowe zasady mają na celu ograniczenie plastiku, który sukcesywnie zaśmieca środowisko. 

Nowe opłaty

Przepisy implementujące dyrektywę wprowadzą między innymi opłatę za produkty jednorazowe. Wyniesie ona maksymalnie 1 zł. Obejmować będzie np. opakowania, w których wydawana jest żywność lub napoje. Sklepy i inne punkty będą musiały zaoferować klientom alternatywę dla jednorazowej zastawy do żywności spożywanej na miejscu w restauracji lub na wynos oraz plastikowych jednorazowych kubków, łącznie z wieczkami i pokrywkami. Produkt musi być biodegradowalny lub wielorazowego użytku.

Rodzaje produktów, od których będzie pobierana opłata to:

• kubki na napoje, wraz z ich pokrywkami i wieczkami,
• pojemniki na żywność, w tym pudełka z pokrywkami lub bez – przeznaczone do umieszczania żywności, która:
  • jest przeznaczona do bezpośredniego spożycia, na miejscu lub na wynos,
  • zazwyczaj spożywana jest bezpośrednio z pojemnika,
  • jest gotowa do spożycia bez dalszej obróbki, takiej jak przyrządzenie, gotowanie czy podgrzewanie.

20 i 25 groszy za opakowania jednorazowe

Od 1 stycznia 2024 roku zostaną ustalone konkretne stawki pobierania opłat za produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych. Z proponowanych stawek wynika, że konsumenci za kubki na napoje z pokrywką lub wieczkiem, zapłacą 20 groszy za sztukę, a za pojemnik na żywność – 25 groszy za sztukę. Opłaty będą pobierane przez sklepy, hurtownie, lokale gastronomiczne i w automatach vendingowych.

Podatek od plastiku będzie wliczany również w cenę produktu, kiedy taką opłatę będzie uiszczał przedsiębiorca. Oznacza to, że cena danej rzeczy może wzrosnąć o wartość podatku.

Surowe kary

Przedsiębiorcy będą zobligowani do przestrzegania nowych wytycznych, w przeciwnym wypadku, będą narażeni na surowe kary pieniężne. Jeśli sklepy lub restauracje nie doliczą opłaty za dołączone opakowanie, zostaną obciążeni grzywną w wysokości od 500 do 20 tysięcy złotych.

Kaucja za opakowania w 2025 roku

Co więcej, w Polsce zostanie wprowadzony system kaucyjny. Ma obowiązywać od 1 stycznia 2025 roku. Nowe przepisy przewidują, że duże sklepy o powierzchni powyżej 200 metrów kwadratowych będą zobowiązane do odbierania pustych opakowań.

Kaucja za jednorazowe butelki o pojemności do 3 litrów, szklane butelki do 1,5 litra, metalowe puszki do 1 litra, wyniesie 50 groszy. Kwota ta będzie zwracana przy oddawaniu zużytych opakowań w sklepie, bez konieczności ukazywania paragonu.

Sklepy o mniejszej powierzchni będą mogły dołączyć do systemu dobrowolnie.

---