Jak można potwierdzić tożsamość bez dowodu?

Każdego dnia technologia umożliwia człowiekowi życie w świecie doskonalszych udogodnień. Coraz więcej spraw osobistych, zawodowych, a nawet urzędowych da się załatwić bez wychodzenia z domu lub też – z dowolnego miejsca na świecie. W Internecie robimy zakupy, zamawiamy kolację z ulubionej restauracji, kupujemy dostępy do ulubionych platform telewizyjnych, gier czy dowolnych miejsc w Sieci. 

Aby móc korzystać z nieograniczonych możliwości działania w Internecie, zgodnie z zasadami bezpieczeństwa, coraz częstsza staje się konieczność potwierdzenia własnej tożsamości. Odbywa się to oczywiście również w świecie wirtualnym. Tradycyjne plastikowe dowody tożsamości powoli zostają wypierane przez inne rozwiązania. Jak można potwierdzić tożsamość bez dowodu? Zapraszamy na przegląd kilku popularnych możliwości. 

Potwierdzanie tożsamości za pomocą współczesnych i przeważnie darmowych narzędzi uwierzytelniających dostarcza przede wszystkim wiele wygody i oszczędza nasz czas. Wiele skomplikowanych aktywności nagle staje się prostsza i bardziej przyjazna. Urząd czy bank w swoim domu to znacznie przyjemniejsza okoliczność niż miejsce w kolejce do okienka. Przyszłość zawitała do nas w postaci zmiany świata, na taki, w którym możliwe jest składanie wniosków przez internet, sprawdzanie ważnych wniosków czy dokumentów, szybki dostęp do informacji na temat swojego stanu zdrowia, podpisanie umowy bez wizyty kuriera. Dzięki nowoczesnym technologiom sami dopasowujemy do siebie godziny funkcjonowania urzędów czy innych punktów obsługi klienta, a nie odwrotnie. Daje to ogromną oszczędność czasu, ale i transportu czy papieru. 

Aplikacja obywatelska

Najbardziej popularną aplikacją, pozwalającą ustalić tożsamość bez dowodu, jest mObywatel. Została ona stworzona przez Ministerstwo Cyfryzacji. Aplikacja składa się z kilku usług, do których dostęp możliwy jest za sprawą jednego oprogramowania. Narzędzie jest proste w instalacji, możliwe do pobrania z Google Play lub App Store. Aplikacja jest całkowicie bezpłatna i nie zajmuje wiele miejsca w pamięci telefonu. Dzięki niej obywatele mogą korzystać z usług takich, jak: mPrawo jazdy, eRecepta, mTożsamość, Polak za granicą i in. Po zainstalowaniu aplikacji, należy przeczytać i zaakceptować regulamin. Po ustawieniu osobistego hasła, który dodatkowo można uwierzytelnić identyfikacją za pomocą własnego odcisku palca, aplikacja jest gotowa na przyjmowanie dokumentów. Do sprawnego operowania aplikacją mObywatel konieczne jest także posiadania tzw. Profilu Zaufanego. Najprostszą formą jego aktywowania jest połączenie z posiadanym kontem bankowym. 

Aplikacja mObywatel rozwija się ciągle i już niebawem reprezentuje wersję na komputery oraz własny system płatności. Projekt ustawy o aplikacji mObywatel zakłada, że do urządzenia będzie można dodawać również lokalne dokumenty - kartę mieszkańca lub kartę seniora.

Urząd i biznes 

Nad kwestią, jak potwierdzić tożsamość bez dowodu (przynajmniej w fizycznej formie) głowili się też pracownicy Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych – autorzy eDO App. Technologia ta pozwala wykorzystywać w zdalny sposób warstwę elektroniczną e-dowodu. Pozwala w bezpieczny sposób potwierdzić tożsamość danej osoby oraz złożyć przez nią podpis elektroniczny. Jest ona całkowicie bezpłatna. Do tej pory z aplikacji skorzystało już 1,4 mln użytkowników, a ich ilość nieustannie rośnie.

Na podobnej zasadzie działa np. e-Tożsamość, która stanowi cyfrowy odpowiednik dokumentu. Dzięki niej możliwe jest załatwienie spraw komercyjnych i urzędowych. Za sprawą e-Tożsamości możliwe jest korzystanie także z wirtualnych urzędów. Z użyciem aplikacji można np. złożyć wniosek złożyć wniosek o Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) lub też pobrać zaświadczenie o swoim szczepieniu - Unijny Certyfikat COVID (UCC). Z aplikacji tej korzystają np. banki. Te także w większości przeszły już na aplikacje (także własne), które oferują potwierdzanie tożsamości bez dowodu, w ramach odpowiednio zaprojektowanej technologii online, której podstawową cechą jest bezpieczeństwo danych i środków klientów. 

Potwierdzanie tożsamości w sprawach prywatnych

Popularnym i bezpiecznym narzędziem potwierdzającym tożsamość jest też narzędzie mojeID, który zyskało swoją popularność w usługach publicznych oraz komercyjnych. Zgodnie z intencją twórców ma ona zdalnie umożliwiać realizację tych formalności, do których wcześniej konieczne było uwierzytelnienie osobiste. Pozwala ona podpisywać dokumenty i finalizować transakcje z takimi podmiotami, jak ubezpieczyciele, placówki medyczne, dostawcy energii, firmy telekomunikacyjne i inni dostawcy usług niezbędnych nam do życia.                            

Potrzeba uwierzytelniania własnej tożsamości w Sieci nie kończy się wraz z koniecznością załatwienia spraw. Może dotyczyć też kwestii rozrywki czy pasji. Korzystają z niej polskie zakłady bukmacherskie online. Opisana wyżej technologia mojeID wykorzystywana jest między innymi przez Fortunę – legalnie działającego w Polsce bukmachera, który w swojej ofercie dla klientów posiada funkcję zdalnego potwierdzania tożsamości. W tego typu usługach niezwykle ważna jest weryfikacja wieku. Fortuna wymaga dostarczenia skanu dowodu, jednak klienci, którzy chcą mieć dostęp do konta z pełną funkcjonalnością, mogą przejść na system weryfikacji online. Proces uwierzytelnienia opiera się na logowaniu do bankowości internetowej przez użytkownika.   

Przyszłość uwierzytelniania

To tylko wybrane przykłady tego, jak można potwierdzić tożsamość bez dowodu we współczesnym świecie. Choć usługi świadczone przez aplikacje uwierzytelniające służą swoją szeroką funkcjonalnością w bardzo wielu sytuacjach urzędowych, warto pamiętać o tym, że nie wszystkie sprawy da się załatwić tą drogą. Niektóre okoliczności opisane w prawie wymagają konieczności okazania dokumentu tożsamości, np. dowodu osobistego albo paszportu. Zmiany w tym zakresie także zdają się być możliwe. Na przykład nowelizacja ustawy dotyczącej mObywatela koncentruje się na zrównaniu możliwości prawnych aplikacji z dowodem osobistym w postaci fizycznej. Czas jednak pokaże, jakie zmiany w tym zakresie będą możliwe realnie. 

---