Prawo do naprawy: dyrektywa unijna weszła w życie
8 sierpnia 2024 | 3 min. czytania
W całej Unii Europejskiej zaczęła obowiązywać dyrektywa o prawie do naprawy. Konsumenci mogą liczyć na ułatwienia, jeżeli będą chcieli naprawić wadliwe sprzęty domowe. Nowe prawo ma zachęcać do reperowania urządzeń zamiast ich ciągłej wymiany. Dodatkowo takie działania ograniczą produkcję nowych sprzętów, co pozytywnie wpłynie na nasze środowisko.

Dzięki Zielonemu Ładowi postanowiliśmy uczynić Europę pierwszym neutralnym dla klimatu kontynentem na świecie. Nowe przepisy sprawią, że naprawy staną się rzeczywistością, i to nie tylko w czasie obowiązywania gwarancji na produkty – podkreślił komisarz UE ds. sprawiedliwości Didier Reynders.
Europejscy konsumenci
Statystyki pokazują, że europejscy konsumenci częściej decydują się na wymianę uszkodzonego sprzętu na nowy, niż na jego naprawę. To zjawisko przyczynia się do wzrostu obciążenia środowiska naturalnego, ponieważ prowadzi do generowania większej ilości odpadów elektronicznych i zwiększonego zużycia surowców. Problem ten jest potęgowany przez brak dostępności zamiennych części na rynku oraz przez fakt, że wielu producentów projektuje swoje urządzenia w sposób, który utrudnia lub wręcz uniemożliwia ich naprawę.
Aby przeciwdziałać temu niekorzystnemu trendowi, Unia Europejska wprowadza nową dyrektywę, która ma na celu promowanie naprawy sprzętu. Nowe przepisy mają zachęcać producentów do tworzenia trwalszych i naprawialnych produktów, a także zobowiązywać ich do zapewnienia długoterminowej dostępności części zamiennych. Dyrektywa ta ma za zadanie zmniejszyć negatywny wpływ na środowisko poprzez przedłużenie żywotności urządzeń i ograniczenie ilości odpadów, jednocześnie promując bardziej zrównoważone podejście do konsumpcji.
Nowe przepisy
Producenci będą zobowiązani do oferowania szybkich i przystępnych cenowo usług naprawczych, a także do jasnego informowania klientów o ich prawie do skorzystania z tych usług. Nowe regulacje przewidują, że towary naprawiane w ramach gwarancji będą objęte dodatkowym rokiem ochrony, co ma na celu zachęcenie konsumentów do wyboru naprawy zamiast zakupu nowego produktu. Dodatkowo na czas naprawy ma być zaoferowane urządzenie zamienne. Jeśli okaże się, że urządzenia nie da się naprawić, konsument może, zamiast tego, zdecydować się na sprzęt regenerowany.
Dwa lata na wdrożenie przepisów
Dyrektywa unijna, która reguluje prawo do naprawy sprzętów domowych, weszła w życie w całej Unii Europejskiej. Państwa członkowskie mają dwa lata na wdrożenie dyrektywy w życie i dostosowanie jej do przepisów prawa krajowego. Ostateczny termin to 31 lipca 2026 roku.
Według nowych przepisów będzie można naprawić, m.in:
- zmywarki,
- pralki,
- lodówki,
- smartfony.
Lista sprzętów ma z czasem zostać rozszerzona o dodatkowe pozycje.
E-odpady w państwach członkowskich
Dane Parlamentu Europejskiego pokazują, że ilość sprzętu elektrycznego i elektronicznego wprowadzonego na rynek w UE znacząco wzrosła, z 7,6 miliona ton w 2012 roku do 13,5 miliona ton w 2021 roku. W tym samym okresie ilość zbieranego zużytego sprzętu również wzrosła, choć w znacznie mniejszym stopniu – z 3 milionów ton do 4,9 miliona ton.
Te liczby wskazują na rosnącą przepaść między ilością sprzętu wprowadzającego na rynek a jego recyklingiem, co sugeruje, że znaczna część zużytych urządzeń nie trafia do odpowiednich systemów odzysku. Dane te jasno wskazują, że wprowadzenie nowej dyrektywy w państwach członkowskich UE może być kluczowe dla poprawy stanu naszego środowiska naturalnego.