Dłuższe orzeczenia o niepełnosprawności – nowe rozporządzenie podpisane
4 czerwca 2025 | 3 min. czytania
26 maja 2025 r. Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wydała rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności, które wprowadza możliwość wydawania orzeczeń na dłuższy okres. Przepisy utrwalają wytyczne Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych z marca 2025 r., dotyczące osób z trwałą niepełnosprawnością.

Orzeczenie o niepełnosprawności na dłużej
Minister rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk 26 maja 2025 roku podpisała rozporządzenie zmieniające przepisy dotyczące orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Nowe regulacje mają na celu uproszczenie procedur i ograniczenie konieczności częstego odnawiania orzeczeń.
Dotychczas osoby z chorobami rzadkimi i genetycznymi często otrzymywały orzeczenie o niepełnosprawności z krótkim terminem ważności, mimo braku rokowań na poprawę stanu zdrowia. W praktyce oznaczało to konieczność wielokrotnego kompletowania dokumentacji medycznej, odbywania wizyt u specjalistów oraz powtarzania całego procesu orzeczniczego.
Nowe przepisy mają na celu odciążenie zarówno osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów, jak i samych zespołów orzekających. W Polsce funkcjonuje obecnie 16 wojewódzkich i 295 powiatowych zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności, które dzięki zmianom zyskają większą efektywność w codziennej pracy.
Jak długo ważne będzie orzeczenie o niepełnosprawności? Nowe przepisy jasno to określają
Nowelizacja rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności wprowadza konkretne minimalne okresy ważności orzeczeń. Czas ich obowiązywania zależy od wieku osoby oraz rodzaju schorzenia.
Dla osób powyżej 16. roku życia orzeczenie o niepełnosprawności będzie mogło zostać wydane na co najmniej 7 lat – pod warunkiem stwierdzenia jednej z rzadkich chorób genetycznych wymienionych w załączniku do rozporządzenia (obejmującym 208 jednostek chorobowych, m.in. wodogłowie wrodzone, mukowiscydozę czy rdzeniowy zanik mięśni), a także w przypadku zespołu Downa. Natomiast dla dzieci poniżej 16. roku życia minimalny okres obowiązywania orzeczenia o niepełnosprawności to 3 lata.
W przypadku dzieci, u których potwierdzono rzadką chorobę genetyczną lub zespół Downa, orzeczenie może być wydane na pełny okres przysługujący w tej grupie wiekowej – aż do momentu ukończenia 16. roku życia.
Kiedy nowe przepisy dotyczące orzeczeń o niepełnosprawności wejdą w życie?
Rozporządzenie wejdzie w życie po upływie 14 dni od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Oznacza to, że zmiany w zasadach wydawania orzeczeń o niepełnosprawności zaczną obowiązywać już w czerwcu 2025 roku.
Kto skorzysta na zmianach w orzeczeniach o niepełnosprawności?
Jak podaje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, obecnie 71,3 tys. dzieci z niepełnosprawnością do 16. roku życia posiada orzeczenie wydane na stałe. Z kolei blisko 192 tys. ma orzeczenia przyznane na czas określony – to właśnie ta grupa może w największym stopniu skorzystać na nowych przepisach, które wydłużają okres ważności orzeczeń.
W przypadku osób powyżej 16. roku życia liczba orzeczeń wydanych na stałe wynosi 1,72 mln, natomiast 1,24 mln osób posiada orzeczenia czasowe. Wydłużenie minimalnego okresu ważności orzeczeń może znacząco ograniczyć konieczność ich częstego odnawiania, co zmniejszy obciążenie zarówno dla osób z niepełnosprawnościami, jak i dla zespołów orzekających. Zmiany wpisują się w szerszy proces upraszczania procedur i poprawy dostępności systemu orzeczniczego.