Umowa darowizny samochodu lub innego pojazdu

20 sierpnia 2021 | Aktualizacja: 3 stycznia 2022

Umowa darowizny to dokument potwierdzający nieodpłatne przekazanie samochodu (pojazdu) lub jego części nowemu właścicielowi. Aby jej treść nie wzbudzała żadnych wątpliwości w wydziale komunikacji czy w urzędzie skarbowym - musi zostać przygotowana z zachowaniem odpowiedniej formy. Jak to zrobić? O jakich elementach należy pamiętać? Kiedy konieczne jest odprowadzenie podatku od darowizny? Zapoznaj się z poniższym artykułem!

Umowa darowizny samochodu lub innego pojazdu
Umowa darowizny samochodu lub innego pojazdu

Czym jest darowizna samochodu?

Darowizna to jeden z najpopularniejszych sposobów na przekazanie komuś swojego mienia. Najczęściej dokonywana jest między osobami blisko ze sobą spokrewnionymi, I i II grupy podatkowej (przeczytasz o tym w dalszej części artykułu). Darowizna samochodu polega na bezpłatnym przekazaniu prawa własności pojazdu innej osobie. Aby doszło do aktu darowizny, należy sporządzić stosowną umowę. Darczyńca może przekazać prawo własności w całości lub w części - możliwa jest na przykład darowizna połowy samochodu, gdzie w umowie ustanawia się wtedy współwłaściciela pojazdu. Warto pamiętać, że osoba, która przekazuje darowiznę musi zgłosić ten fakt w urzędzie; to samo tyczy się nabywającego. Obie strony muszą złożyć zawiadomienie zbycia/ nabycia pojazdu.

Umowa darowizny samochodu - podstawowe elementy

Każda umowa darowizny powinna zawierać stałe elementy, wymagane by uznać ją za wiążącą. Przede wszystkim powinna być zawarta w formie pisemnej, aby jej treść nie budziła żadnych wątpliwości nie tylko u żadnej ze stron, ale również podczas przedłożenia umowy w odpowiednich urzędach. Warto również sporządzić umowę w dwóch egzemplarzach, aby posiadała ją każda ze stron.

Wzorcowa umowa darowizny samochodu powinna zawierać:

  • Datę i miejsce podpisania
  • Dokładną datę przekazania pojazdu
  • Wskazanie stron umowy: 
    • imion i nazwisk, 
    • adresów zamieszkania, 
    • numerów PESEL, 
    • numerów dowodów osobistych.
  • Określenie stopnia pokrewieństwa
  • Wskazanie przedmiotu umowy - dokładne opisanie samochodu: 
    • marka, 
    • model, 
    • numer VIN, 
    • rok produkcji, 
    • pojemność silnika i jego numer
    • numer rejestracyjny
  • Wskazanie wartości samochodu
  • Oświadczenie: 
    • że samochód nie jest przedmiotem zabezpieczenia;
    • że nie mają wobec niego roszczeń żadne osoby trzecie, oraz że stanowi własność darczyńcy
    • darczyńcy o liczbie przekazanych darowizn
    • darczyńcy o przekazaniu auta i obdarowanego o jego przejęciu
  • Wskazanie strony, która ponosi koszty wynikające z umowy;
  • Określenie ilości sporządzonych egzemplarzy umowy
  • Podpisy obu stron umowy

Darowizna samochodu w rodzinie - czy trzeba płacić podatek?

Najbliższa rodzina należy do I grupy podatkowej - oznacza to, że obdarowany, który otrzyma samochód od członka tej grupy nie musi uiszczać podatku od darowizny, bez względu na jej wartość. 

Kto należy do I grupy podatkowej? Jest to najbliższa rodzina:

  • małżonek, 
  • zstępni (dzieci oraz osoby, które przebywają lub przebywały w rodzinie zastępczej, w rodzinnym domu dziecka, w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej)
  • wstępni (rodzice, dziadkowie, osoby tworzące rodzinę zastępczą, prowadzące rodzinny dom dziecka lub pracujące z dziećmi w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej), 
  • pasierb, 
  • rodzeństwo, 
  • zięć, synowa, 
  • teściowie, 
  • ojczym i macocha.

Jednak aby uniknąć podatku, obdarowany musi zgłosić darowiznę w urzędzie skarbowym za pomocą druku SD-Z2, w ciągu 6 miesięcy od dnia podpisania umowy. Do formularza nie dołącza się umowy darowizny. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy darowizna nie przekracza kwoty 9637 złotych - wówczas obdarowany nie musi zgłaszać faktu zawarcia umowy darowizny w urzędzie skarbowym, pod warunkiem, że w ciągu ostatnich 5 lat łączna suma pieniężna świadczeń od tego darczyńcy nie przekroczyła wymienionej kwoty. 

Jeżeli obdarowany nie zgłosi darowizny na czas, będzie musiał liczyć się z koniecznością zapłacenia podatku od nadwyżki - różnicy między kwotą wolną od podatku (9637 zł) a wartością samochodu. Wysokość podatku oblicza się na podstawie wysokości nadwyżki w następujący sposób:

  • Nadwyżka do 10 278 zł - 3% podatku od nadwyżki
  • Nadwyżka od 10278 zł do 20556 zł – kwota do zapłaty: 308,3 zł i 5% podatku od nadwyżki.
  • Nadwyżka powyżej 20556 zł – kwota do zapłaty: 822,2 zł i 7% podatku od nadwyżki.

Pamiętaj o podatku od darowizny poza I grupą

Jeżeli otrzymałeś samochód od dalszego członka rodziny lub obcej osoby, musisz uiścić podatek od darowizny. Jego wartość obdarowany musi obliczyć samodzielnie - będzie ona zależała przede wszystkim od stopnia pokrewieństwa osób związanych umową o darowiznę, a także od jej wartości. Warto zacząć od określenia, w jakiej grupie podatkowej znajduje się darczyńca. W polskim prawie wyróżniono trzy grupy:

  • I grupa – małżonek, zstępni, wstępni, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięć, synowa, pasierb i teściowie → jeśli nie zgłosiłeś darowizny do 6 miesięcy od jej otrzymania.
  • II grupa – dalsza rodzina: rodzeństwo rodziców, zstępni rodzeństwa, małżonkowie rodzeństwa, rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych, zstępni i małżonkowie pasierbów.
  • III grupa – pozostałe osoby.

Po wybraniu odpowiedniej grupy podatkowej, można przystąpić do wyliczania podatku. W poniższej tabeli znajdują się dane ułatwiające wyliczenie podatku dla każdej grupy podatkowej.

Grupa podatkowa Wartość samochodu Podatek
Grupa I 
(nie dotyczy jeśli zgłoszono darowiznę do urzędu skarbowego do 6 miesięcy od podpisania umowy)
do 9 637 zł  Kwota wolna od podatku
do 10 278 zł 3%

od 10 278 zł do 20 556 zł

308,3 zł + 5% podatku od nadwyżki

powyżej 20 556 zł

822,20 zł + 7% podatku od nadwyżki

Grupa II 7 276 zł Kwota wolna od podatku
do 10 278 zł 7%
od 10 278 do 20 556 zł 719,5 zł + 9% podatku od nadwyżki
powyżej 20 556 zł 1644,5 zł + 12% podatku od nadwyżki
Grupa III 4 902 zł Kwota wolna od podatku
do 10 278 zł 12%
od 10 278 do 20 556 zł 1233,4 zł + 16% podatku od nadwyżki
powyżej 20 556 zł 2877,9 zł + 20% podatku od nadwyżki

Koniecznie zgłoś darowiznę!

Osoby z II oraz z III grupy podatkowej mają obowiązek zgłoszenia darowizny w urzędzie skarbowym do 30 dni od dnia przekazania pojazdu. Służy do tego formularz SD-3. Darowizna wiąże się również z koniecznością przerejestrowania pojazdu w odpowiednim dla miejsca zamieszkania wydziale komunikacji. Darczyńca i obdarowany powinni zgłosić się do urzędu w terminie 30 dni od dnia przekazania pojazdu. O darowiźnie należy także poinformować ubezpieczyciela, u którego pojazd jest obecnie ubezpieczony. Trzeba to zrobić w ciągu 14 dni od daty darowizny.

Sprzedaż darowanego samochodu

Kiedy najlepiej sprzedać samochód uzyskany w drodze darowizny? Eksperci radzą, aby poczekać 6 miesięcy od dnia przekazania pojazdu. Dlaczego? W przeciwnym razie będziesz musiał zapłacić podatek za zbycie auta. Stawka podatkowa wówczas wynosi 18 lub 32%. Pamiętaj, że okres 6 miesięcy liczy się od końca miesiąca, w którym otrzymano pojazd w darowiźnie.

Umowa darowizny części samochodu - sposób na niższe OC

Drogą darowizny można nabyć cały pojazd lub tylko jego część, na przykład stać się współwłaścicielem samochodu i zyskać 50% jego własności. Otrzymanie części samochodu od członka rodziny, upoważnia obdarowanego do skorzystania ze zniżek darczyńcy. Jest to świetny sposób na obniżenie stawki OC dla młodych kierowców, którzy muszą płacić dużo wyższe składki na ubezpieczenie przez brak wystarczającego doświadczenia za kierownicą. Jednakże jest tu jeden haczyk: bardziej doświadczony kierowca może częściowo stracić zniżki, jeżeli młody współwłaściciel pojazdu doprowadzi do stłuczki lub poważniejszego wypadku. Warto dopytać u swojego ubezpieczyciela, czy dostępna jest opcja ochrony zniżek podczas takiego zdarzenia.

Umowa darowizny samochodu - wzór DOC, PDF

Aby ułatwić dokonanie aktu darowizny, przygotowaliśmy gotowe wzory umów w dwóch formatach: DOC., który można edytować oraz PDF.

umowa-darowizny-samochodu-wzor-pdf-jakiwniosek-pl.jpgumowa-darowizny-samochodu-wzor-doc-jakiwniosek-pl.jpg

Darowizna samochodu


Powiązane sprawy