Pozew o rozwód bez orzekania o winie

21 marca 2024 | Artykuł sponsorowany | 7 min. czytania

W polskim prawie funkcjonują dwa podstawowe sposoby zakończenia małżeństwa przez rozwód, a mianowicie rozwód bez orzekania o winie oraz rozwód ze wskazaniem małżonka, który jest wyłącznie winien rozpadowi małżeństwa. Sąd orzekając o rozwodzie małżonków, może także uznać, że winą za rozpad związku obarczone są obie strony postępowania.

Pozew o rozwód bez orzekania o winie
Pozew o rozwód bez orzekania o winie

Z praktyki wynika, że znaczną część a właściwie większość pozwów rozwodowych stanowią pozwy o rozwód bez orzekania o winie. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być m.in. fakt, że postępowanie w sprawie gdzie nie orzeka się o winie za rozpad małżeństwa jest, co do zasady, krótsze i łatwiejsze (w tym ze względów emocjonalnych).

Ponieważ w postępowaniu rozwodowym bez orzekania o winie Sąd nie zajmuje się kwestią tego, czy któryś z małżonków ponosi winę za rozkład pożycia, a rozpatrzeniu podlegają jedynie ogólne przesłanki uzasadniające orzeczenie rozwodu, często postępowanie kończy się już na pierwszej rozprawie. Postępowania rozwodowe, w których Sąd nie orzeka o winie małżonków, są zatem niewątpliwie mniej uciążliwe dla stron niż ciągnące się miesiącami postępowania, w których Sąd rozpatruje kwestię odpowiedzialności za rozkład pożycia małżeńskiego.

Kiedy można wnosić o rozwód bez orzekania o winie?

Polskie prawo w żaden sposób nie reguluje tego kiedy małżonkowie mogą wnosić o orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie, zatem takie rozwiązanie małżeństwa jest możliwe zawsze, gdy zgodnie wniosą o to strony i zostaną spełnione ogólne przesłanki rozwiązania małżeństwa. 

Jak sformułować pozew o rozwód bez orzekania o winie?

Pozew o rozwód jest pismem procesowym, który inicjuje postępowanie i w związku z tym powinien spełniać przesłanki ogólne, które zostały przewidziane dla każdego pisma procesowego i które ustawodawca określił w art. 126 k.p.c. Pozew o rozwód powinien zatem określać m.in. oznaczenie sądu, do którego jest kierowany, imiona i nazwiska stron postępowania oraz ich pełnomocników, a także oznaczenie pisma, osnowę wniosku, a w przypadku gdy jest to konieczne do rozstrzygnięcia co do wniosku lub oświadczenia – wskazanie faktów, na których strona opiera swój wniosek lub oświadczenie, oraz wskazanie dowodu na wykazanie każdego z tych faktów, podpis strony albo jej pełnomocnika oraz wymienienie załączników.

Dodatkowo, jako że pozew o rozwód jest pierwszym pismem w sprawie, powinien określać także oznaczenie miejsca zamieszkania i adresy stron oraz numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL).

W uzasadnieniu pozwu należy opisać fakty, które wskazują na wystąpienie przesłanek uzasadniających orzeczenie przez Sąd rozwodu. Do przesłanek tych, zgodnie z treścią art. 56 k.r.o. należy zaliczyć zupełny i trwały rozkład pożycia, który nastąpił między małżonkami.

Należy pamiętać, że w wyroku rozwodowym Sąd może orzec także o innych istotnych dla małżonków kwestiach takich jak np. o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej, wysokości alimentów, kontaktach ze wspólnymi małoletnimi dziećmi czy sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania, jeśli małżonkowie nadal w nim zamieszkują. Wobec tego, w pozwie o orzeczenie rozwodu strony mogą wskazać także swoje propozycje co do sposobu uregulowania tych kwestii.

Jakie są skutki rozwodu bez orzekania o winie?

Niewątpliwym plusem rozwodu bez orzekania o winie jest możliwość uniknięcia często nieprzyjemnego postępowania dowodowego, które w głównej mierze opiera się na wzajemnym obwinianiu małżonków za rozpad małżeństwa. W praktyce, w sprawach o rozwód, w których Sąd nie ustala winnego, postępowanie dowodowe ogranicza się jedynie do ustalenia, czy mają miejsce ogólne przesłanki orzeczenia rozwodu, co jak wskazano wyżej, pozwala na zakończenie postępowania już na pierwszym posiedzeniu.

Wobec faktu, że w postępowaniu o rozwód bez orzekania o winie strony nie przerzucają się argumentami potwierdzającymi winę za rozpad pożycia, bardziej prawdopodobne jest, że małżonkowie rozstaną się w relatywnie dobrych relacjach, co ma szczególne znaczenie zwłaszcza w sprawach, w których małżonkowie mają wspólne dzieci.

Oprócz dwóch wskazanych zalet postępowań o rozwód bez orzekania o winie, kwestią która jest bardzo często brana pod uwagę przez małżonka wnoszącego pozew, jest kwestia możliwości ubiegania się przez niego o alimenty.

Wobec faktu, że w sprawach gdzie nie wskazano, który z małżonków ponosi winę za rozkład pożycia, żaden z małżonków nie może być uważany za wyłącznie winnego, niedopuszczalne jest domaganie się alimentów związanych z pogorszeniem się sytuacji materialnej małżonka. Niemniej, w takich sprawach ustawodawca umożliwił domaganie się alimentów w związku z popadnięciem przez małżonka w niedostatek. Co ważne, w przypadku rozwodu bez orzekania o winie obowiązek alimentacyjny wobec drugiego z małżonków wygasa po upływie pięciu lat od dnia prawomocnego zakończenia postępowania lub w przypadku zawarcia przez małżonka nowego związku małżeńskiego.

Kto płaci za rozwód bez orzekania o winie?

Zasadą jest, że w przypadku rozwodu bez orzekania o winie koszty postępowania małżonkowie ponoszą po połowie natomiast, koszty zastępstwa procesowego tj. wynagrodzenie pełnomocnika każda ze stron pokrywa samodzielnie.

Ile czeka się na rozwód bez orzekania o winie?

Na pierwszą rozprawę w sprawach rozwodowych czeka się między trzy a sześć miesięcy. Biorąc zaś pod uwagę, że sprawy rozwodowe, w których Sąd nie orzeka o winie, często kończą się na pierwszym posiedzeniu, to należy wskazać, że uzyskanie rozwodu bez orzekania o winie możliwe jest już po kilku miesiącach od wniesienia pozwu.

O co pyta Sąd na rozprawie rozwodowej bez orzekania o winie?

Zadaniem Sądu, który rozpoznaje pozew o rozwód bez orzekania o winie, jest ustalenie, czy między małżonkami doszło do zupełnego i trwałego rozkład pożycia tj. czy została zerwana więź fizyczna, duchowa i gospodarcza. Podczas rozprawy, oprócz standardowych pytań zadawanych bez względu na przedmiot rozpoznawanej sprawy takich jak np. pytanie o wykształcenie, wykonywany zawód czy wiek, na pierwszej rozprawie rozwodowej, Sąd będzie zadawał pytania, których celem będzie ustalenie, czy zostały spełnione, wskazane wyżej, ogólne przesłanki orzeczenia rozwodu. 

Zachęcamy do odwiedzenia strony internetowej https://www.rozwodadwokatrzeszow.pl w celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji.

Kancelaria Rozwód Adwokat Rzeszów
ul. Hanasiewicza 10
35-103 Rzeszów
Tel: +48 17 200 03 20
E-mail: [email protected]