Jak odzyskać pieniądze z polisolokaty?

Zwrot opłaty likwidacyjnej

Najczęstszym roszczeniem dotyczącym polisolokat jest roszczenie o zwrot opłaty likwidacyjnej. Opłata taka była pobierana przez ubezpieczycieli w przypadku, gdy konsument rozwiązywał umowę przed upływem terminu, na jaki była ona zawarta. Zapisy umowne dotyczące tej konstrukcji były bardzo różne. Poczynając od takich, mówiących wprost o opłacie likwidacyjnej, poprzez postanowienia zezwalające na wypłatę jedynie określonego procentu zgromadzonych środków, do najbardziej wymyślnych konstrukcji, opierających się na pobraniu znacznej opłaty przy zawarciu umowy (tzw. opłata dystrybucyjna) i jej zwrocie jedynie w przypadku, gdyby umowa dotrwała do końca. 

Postanowienia dotyczące opłat likwidacyjnych są aktualnie uznawane przez sądy za abuzywne. Co to oznacza? Oznacza to, że nie wiążą one konsumenta od początku zawarcia umowy, czyli tak jakby nigdy ich w umowie nie było. Powodem tego jest ich sprzeczność z dobrymi obyczajami i rażące naruszenie interesów konsumenta. Dzisiaj możemy mówić już o wykształconej linii orzeczniczej w tym zakresie. W jej tworzeniu istotną rolę odegrał Rzecznik Finansowy i Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Rzecznik Finansowy działał główne poprzez wydawanie istotnych poglądów do sprawy. UOKIK natomiast skontrolował stosowane wzorce umowne i wydał decyzje zobowiązujące ubezpieczycieli do obniżenia wysokości opłat likwidacyjnych, jak również doprowadził do zawarcia z nimi stosownych porozumień.

Unieważnienie umowy polisolokaty

Dużo większe możliwości odzyskania pieniędzy dają sprawy, w który można podnieść argument nieważności umowy. Ubezpieczający może wówczas starać się o unieważnienie umowy polisolokaty i  zwrot całości wpłaconych środków (nawet tych pobranych tytułem comiesięcznych opłat). Przyjmuje się bowiem wówczas, że umowa nie wiązała od początku, a więc wszelkie środki pieniężne, które ubezpieczyciel otrzymał od ubezpieczającego, podlegają zwrotowi. 

Podkreślić jednak trzeba, że sądy dosyć ostrożnie podchodzą do kwestii stwierdzenia nieważności umowy. Spore szanse na unieważnienie umowy występują w przypadku taki produktów Vienna Life jak: MultiAsset Invest / active invest / Multi Saver / Capital+ / Total Invest / dividend invest. W przypadku AXA (aktualnie UNIQA) byłaby to przykładowo umowa db Invest Premium. Nie jest to oczywiście katalog zamknięty i podstawy do unieważnienia polisolokaty pojawiają się także w przypadku innych produktów. Pamiętać także trzeba, że nawet jeżeli akurat w danym przypadku stwierdzenie nieważności nie będzie możliwe, to zawsze pozostanie roszczenie o zwrot opłaty likwidacyjnej, które w przeważającej ilości przypadku będzie zasadne.

Procedura odzyskania pieniędzy z polisolokaty

Odzyskiwanie pieniędzy z polisolokaty rozpoczyna się przeważnie od wypowiedzenia umowy, która jeszcze obowiązuję. Z momentem zamknięcia polisy można przystąpić do właściwego postępowania. Pierwszym krokiem jest wysłanie do ubezpieczyciela stosownego wezwania do zapłaty. Jest to etap konieczny, gdyż stanowi on formalny warunek złożenia pozwu. Ponadto w zależności od roszczenia, którego dochodzimy, wezwanie do zapłaty może mieć znaczenie z perspektywy liczenia początkowej daty naliczania odsetek. Na tym etapie może dojść do ugody, ale najczęściej konieczne jest jednak złożenie pozwu. Po wytoczeniu powództwa Sąd wydaje nakaz zapłaty. Jeżeli ubezpieczyciel zdecyduje się go zaskarżyć, wówczas wyznaczana jest rozprawa. Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd wydaje wyrok, od którego przysługuje jeszcze apelacja. W przypadku skorzystania z pomocy kancelarii prawnej, klient jest oczywiście reprezentowany na każdym etapie przez pełnomocnika. Kancelaria przygotowuje również wszystkie niezbędne pisma.

Koszty

Jeżeli chodzi o koszty prowadzenia sprawy to można je podzielić na koszty sądowe oraz wynagrodzenie kancelarii. Te pierwsze są regulowane ustawą i zależne od wartości przedmiotu sporu (czyli kwoty, która jest dochodzona przed sądem). Podlegają one zwrotowi w całości w razie wygrania sprawy. Wynagrodzenie kancelarii jest natomiast ustalane indywidulanie w zależności od niezbędnego nakładu pracy i stopnia skomplikowania sprawy.

Przedawnienie roszczeń z polisolokaty

Odzyskanie opłaty likwidacyjnej jest możliwe nawet do 10 lat wstecz. Termin ten liczy się od dnia rozwiązania umowy (a bardziej precyzyjne od dnia następującego po dniu, w którym ubezpieczyciel powinien najpoźniej wypłacić wartość rachunku po rozwiązaniu umowy). Warto jednak zaznaczyć, że dla polis zamkniętych po 9 lipca 2018 r. termin przedawnienia wynosi 6 lat. 

Bardziej złożona jest tematyka przedawnienia w przypadku powoływania się na nieważność. Przedawnienie bowiem powinno być liczone osobno dla każdej wpłaconej składki. Każda taka wpłata jest bowiem traktowana osobno jako świadczenie nienależne. Z uwagi na większy poziom skomplikowania tej kwestii, najlepiej zwrócić się do kancelarii prawnej, aby oceniła, czy w danym przypadku możliwe jest jeszcze dochodzenie roszczeń.

Adwokat dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
ul. Rynek Dębnicki 6/3a
30-319 Kraków

tel. 12 3072126

---