Procedura otwarcia i ogłoszenia testamentu

5 marca 2021 | Artykuł sponsorowany

Otwarcie i ogłoszenie testamentu to procedura konieczna do spadkobrania. Autor testamentu może pozostawić po sobie ten dokument spisany własnoręcznie lub w wersji notarialnej. Niezależnie od tego testament po śmierci testatora musi zostać otwarty i ogłoszony. Dzieje się to w sądzie lub u notariusza. Obie te metody są równie skuteczne. Jednak w przypadku sądu odpowiedzialność spoczywa na osobie, która jest w posiadaniu testamentu. W przypadku testamentu notarialnego odpowiedzialnym za wszystkie czynności jest notariusz.

Procedura otwarcia i ogłoszenia testamentu
Procedura otwarcia i ogłoszenia testamentu

Otwarcie testamentu w sądzie

Osoba, która jest w posiadaniu testamentu po zmarłej osobie, jest zobowiązana z mocy prawa do złożenia tego testamentu w sądzie. Mówi o tym dokładnie art. 646 Kodeksu postępowania cywilnego: „każda osoba, u której znajduje się testament, obowiązana jest złożyć go w sądzie spadku [czyli sądzie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy], gdy dowie się o śmierci spadkodawcy”. Otwarcia testamentu w sądzie należy dokonać niezwłocznie po informacji o śmierci danej osoby. Przetrzymywanie bądź ukrywanie testamentu jest bowiem karalne. Można narazić się na karę grzywny. W posiadanie testamentu można wejść zarówno przed śmiercią testatora (gdy na przykład prosił nas o przechowanie tego dokumentu), jak i po jego śmierci – zwłaszcza wtedy, gdy testament znajdujemy w jego rzeczach.

Sąd otwiera testament, nawet jeśli o to nie wnioskujemy. Czynność ta jest bezpłatna. Co ważne – sąd nie ma obowiązku zawiadamiać spadkobierców o tym, że testament zostanie otwarty i ogłoszony. Jest to jednak posiedzenie jawne, przy którym mogą być obecni potencjalni zainteresowani spadkiem. Mogą z dowolnego źródła dowiedzieć się o dacie tego posiedzenia. Jak jednak zostało wspomniane, sąd nie ma obowiązku informowania o tym fakcie spadkobierców.
Po otwarciu i ogłoszeniu testamentu w sądzie należy jednak zawiadomić osoby, których dotyczy spadkobranie. Mogą to być spadkobiercy, ale także – w zależności od treści tego dokumentu – wykonawcy testamentu i kurator spadku. Zawiadomienie jest konieczne do wykonania ostatniej woli testatora.
Po tej czynności – czyli po otwarciu i ogłoszeniu testamentu – zostanie spisany protokół. On oraz sam testament zostają w sądzie. Można jednak starać się o uzyskanie kopii – jeśli ma się w tym interes.

Otwarcie i ogłoszenie testamentu u notariusza

Popularne są także testamenty spisywane u notariusza. Testator ma pewność, że dokument zostanie przechowany we właściwy sposób, a jego wola pośmiertna dokładnie spełniona. Dzięki powadze instytucji notariusza mamy pewność co do własnych rozporządzeń.

Także otwarcie i ogłoszenie testamentu jest łatwiejsze, jeśli jest on przechowany właśnie w kancelarii notarialnej. Po śmierci testatora należy dostarczyć do notariusza dowód śmierci spadkodawcy – akt zgonu. Przynosi go osoba, która ubiega się o otwarcie testamentu.

Notariusz także nie ma obowiązku zawiadamiać spadkobierców o otwarciu testamentu. Jeśli jednak krewni dotrą na ten moment, jest to ułatwienie dla dalszych czynności. W otwarciu i ogłoszeniu testamentu musi uczestniczyć jednak osoba, która o to wnioskowała. Inni bliscy zmarłego, jak wspomniano, także mają taką możliwość – i warto z niej skorzystać.

Bibliografia: