Co stanowi podstawę ustalenia wysokości odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość?

SPIS TREŚCI

1. Odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość
2. Wycena wywłaszczonej nieruchomości
3. Kto przyznaje odszkodowanie za wywłaszczenie pod drogi?
4. Większa wartość odszkodowania za wywłaszczenie
5. Niekorzystna wycena nieruchomości – co dalej?

Odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość

Wycena wywłaszczonej nieruchomości (tzw. operat szacunkowy) powinna uwzględniać wiele kwestii, które bezpośrednio przekładają się na szacunek wartości wywłaszczonej nieruchomości, m.in.:

• stan majątku na dzień wydana decyzji o wywłaszczeniu,
• jego wartość rynkową aktualną na dzień wydania decyzji o wysokości przyznanego odszkodowania,
• dotychczasowe przeznaczenie nieruchomości,
• zmianę jej wartości wskutek prowadzonych działań przez inwestora. 

Oprócz samego operatu szacunkowego na odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości pod drogi może być dodatkowo zwiększone – o 5% lub 10 000 zł – przy spełnianiu przez właścicieli lub samą nieruchomość określonych warunków. Chcesz wiedzieć jakich? – przeczytaj dalszą część artykułu. 

Wycena wywłaszczonej nieruchomości

Wracając jednak do samego operatu szacunkowego, który jest podstawowym dokumentem branym pod uwagę przy ustalaniu wysokości odszkodowania na wywłaszczoną nieruchomość. Przygotowany przez rzeczoznawcę majątkowego musi wskazywać nie tylko sposób realizacji wyceny nieruchomości, ale również przedmiot i zakres wyceny, określać cel, dla którego przygotowano wycenę, wskazywać jej podstawę formalną wraz ze źródłami danych o nieruchomości, określać daty istotne dla oszacowania wartości nieruchomości, opisywać stan nieruchomości czy określać jej przeznaczenie. Operat szacunkowy musi też zawierać analizę rynku nieruchomości w odniesieniu do celu i sposoby wyceny oraz wyliczenia wartości nieruchomości wraz z uzasadnionym wynikiem wyceny, jak też określać rodzaj wybranej wartości oraz metody i techniki opracowania wyceny. Wszystkie ww. elementy mają bezpośrednie przełożenie na przyznane odszkodowanie za wywłaszczenie. 

Kto przyznaje odszkodowanie za wywłaszczenie pod drogi?

Organem uprawnionym do wydania decyzji o wysokości odszkodowania za wywłaszczenie jest starosta bądź wojewoda, a sama decyzja powinna być wydana w ciągu 30 dni od uostatecznienia się decyzji (w przypadku decyzji wydanych w normalnym trybie) lub w ciągu 60 dni (w przypadku decyzji z rygorem natychmiastowej wykonalności). Niestety mimo ściśle określonych terminów na wydanie decyzji o wysokości odszkodowania, praktyka wskazuje, że te często są nieprzestrzegane przez organ. Nieterminowość organu stawia właścicieli wywłaszczonej nieruchomości, którzy zostają pozbawieni dotychczasowej nieruchomości a nie otrzymują w wyznaczonym czasie należnego im odszkodowania za wywłaszczenie. Warto jednak pamiętać, że właściciele wywłaszczonych nieruchomości są stroną postępowania, a tym samym mogą podjąć odpowiednie kroki prawne, aby wyegzekwować swoje prawa do słusznego odszkodowania. 

Sprawdź również:

• Wywłaszczenie nieruchomości na cele publiczne - nie ma sprawiedliwych rozwiązań

Większa wartość odszkodowania za wywłaszczenie
Wysokość przyznanego przez organ – na podstawie operatu szacunkowego - odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości pod drogi może zostać dodatkowo powiększona. Zgodnie z zapisami Specustawy drogowej właścicielom wywłaszczonej nieruchomości przysługuje dodatkowe 5% wartości odszkodowania, jeśli Ci wydadzą nieruchomość w ciągu 30 dni. Jeżeli wywłaszczona nieruchomość była budynkiem mieszkalnym lub był w niej wyodrębniony lokal o tym charakterze, jej właścicielom przysługuje dodatkowe 10 000 zł w ramach odszkodowania. 

Niekorzystna wycena nieruchomości – co dalej?

Jeśli właściciele wywłaszczonej nieruchomości nie zgadzają się z wysokością przyznanego przez organ odszkodowania, mogą podjąć odpowiednie kroki prawne. Wywłaszczeni mogą żądać oceny prawidłowości przygotowania wyceny, którą przeprowadza organ prowadzący postępowanie. Inną możliwością jest dokonanie – ze wsparciem specjalistów z zakresu prawa majątkowego – analizy opracowanego dokumentu. 

Najmniejsze uchybienie ze strony rzeczoznawcy majątkowego może być podstawą do podważenia przygotowanej wyceny. Biorąc pod uwagę fakt, że operat szacunkowy przygotowany jest na zlecenie organu wydającego decyzję o wysokości odszkodowania, to właściciele wywłaszczonej nieruchomości również mają prawo do zlecenia przygotowania odrębnego operatu szacunkowego.

Warto rozważyć tę kwestię szczególnie w przypadku poważnych wątpliwości właścicieli wywłaszczonej nieruchomości dotyczących prawidłowego oszacowania wartości nieruchomości. Uważne przyjrzenie się opracowanemu na zlecenie organu operatu szacunkowego, jak też podejmowanie odpowiednich kroków prawnych w przypadku przyznania zbyt małego odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości pozwolą właścicielom wywłaszczonej nieruchomości zawalczyć o sprawiedliwe odszkodowanie. 

Jeżeli zainteresowało Państwa powyższe temat, to zapraszamy do odwiedzenia strony wywłaszczenie.pl.

Polecamy również:

• Kto wypłaca odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości?

---