Co się dzieje po unieważnieniu umowy kredytowej ze zmienna stopą?

20 września 2022 | Artykuł sponsorowany

Co raz więcej osób zadaje pytanie o to czy możliwe jest unieważnienie umowy kredytu ze zmienną stopą procentową? Nie ma się co dziwić tej tendencji. Wystrzelenie w górę poziomu stóp procentowych doprowadziło do tego, że poszybowała w górę także wysokość miesięcznych rat kredytu. Okazuje się jednak, że można sensownie myśleć o pozwie przeciwko bankowi. W grę wchodzą dwa roszczenia: unieważnienie umowy kredytowej oraz usuniecie z umowy wskaźnika WIBOR, tak aby pozostała sama marża. Poniższy tekst ma za zadanie przybliżyć skutki poszczególnych rozwiązań.

Co się dzieje po unieważnieniu umowy kredytowej ze zmienna stopą?
Co się dzieje po unieważnieniu umowy kredytowej ze zmienna stopą?

Unieważnienie umowy kredytowej ze zmienna stopą procentową

Unieważnienie umowy kredytu ze zmienna stopą procentową prowadzi do sytuacji w której przyjmujemy, że umowa nie została nigdy zawarta. Oznacza to, ze strony nigdy nie były obowiązane do wykonania świadczeń w niej określonych. Bank nie miał zatem obowiązku wypłaty kwoty kredytu a kredytobiorca obowiązku jego zwrotu wraz z odsetkami. Wzajemne świadczenia, które zostały dokonane, powinny zatem być zwrócone na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu. Należy tu rozróżnić dwie sytuacje. Po pierwsze, jeżeli wysokość uiszczonych dotychczas rat przewyższa kwotę udzielonego kredytu, bank powinien zwrócić nadwyżkę która została mu zapłacona. Po drugie, jeżeli wysokość uiszczonych rat jest mniejsza niż wysokość wypłaconego kredytu, kredytobiorca powinien zwrócić pozostałą do zapłaty kwotę (ale oczywiście bez odsetek i innych dodatkowych kosztów). Górną granicę obowiązku zwrotu wyznacza kwota wypłaconego kredytu. W takim przypadku kredytobiorca rozpoczynając postepowanie powinien mieć na uwadze konieczność zabezpieczenia odpowiedniej kwoty na spłatę otrzymanego kapitału kredytu. W obu omówionych powyżej sytuacjach główną korzyścią kredytobiorcy jest to, że tak naprawdę otrzymał darmowy kredyt i nie musi płacić od niego żadnych odsetek ani prowizji.

Usunięcie WIBOR-u z umowy

Stwierdzenie nieważności umowy kredytu ze zmienna stopą procentową nie zawsze będzie jednak możliwe. W niektórych przypadkach sądy mogą uznawać, że usunięcie WIBOR-u z umowy nie prowadzi do jej upadku. Umowa będzie uważana zatem za ważną, z tym, że wysokość kredytu będzie oprocentowana wyłącznie samą marżą. Rodzi to dwie konsekwencje. Po pierwsze bank powinien zwrócić wysokość nadpłat dotychczas zapłaconych rat kredytu. Skoro bowiem WIBOR nie obowiązywał kredytobiorcy od początku trwania umowy, to wysokość uiszczanych rat była zbyt wysoka. Po drugie, obniżeniu podlega wysokość przyszłych rat, do poziomu jakby kredyt był oprocentowany samą marżą. 

Pozew banku o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału

Podobnie jak w przypadku kredytów frankowych, również i w przypadku kredytów złotówkowych istnieje ryzyko, ze banki będą chciały dochodzić od swoich klientów wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. Problem jest oczywiście bardziej doniosły w przypadku gdy mamy do czynienia ze stwierdzeniem nieważności umowy. W sytuacji bowiem gdy w grę wchodzi jedynie usunięcie wskaźnika WIBOR z umowy, bank otrzymuje swoje wynagrodzenie (tyle że niższe). Biorąc jednak pod uwagę aktualne orzeczenia sądów powszechnych, kredytobiorcy nie powinni zbytnio obawiać się takich kontrpozwów. Wskazuje się tu w szczególności na dwa argumenty przemawiające za ich bezzasadnością. Po pierwsze nie ma podstaw w oparciu o które możliwe byłoby wyliczenie hipotetycznego wynagrodzenia banku.  Jest to problem ściśle dowodowy, ale to na powodzie ciąży obowiązek wykazania swojego roszczenia także co do wysokości, a z tym banki mają problem. Po drugiej, uznanie danych postanowień umowy za abuzywne jest swoistą sankcją dla przedsiębiorcy. Wydaje się zatem, że dochodzenie wynagrodzenia za korzystanie z kapitału przez bank byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, skoro dochodzi go podmiot który powinien być ukarany za oferowanie umów zawierających niedozwolone postanowienia umowne. Sankcją jest tutaj tańszy lub darmowy kredyt. Przedsiębiorca nie może natomiast przerzucać konsekwencji swojego zachowania na konsumenta.

Kredyty złotówkowe Kancelaria Prawna

Zachęcamy do kontaktu każdą osobę która posiada kredyt hipoteczny ze zmiennym oprocentowaniem opartym o WIBOR. Analiza sprawy pozwoli na ocenę sytuacji prawnej oraz przysługujących praw w danej sprawie. W większości spraw będą istniały szanse na usunięcie WIBOR-u z umowy lub nawet na unieważnienie umowy kredytu, co będzie miało niebagatelne znaczenie z perspektywy kwoty jaką należy zwrócić do banku.

Artykuł powstał we współpracy z Kancelaria TMH Tomasz Marek Marcin Hotel Adwokaci i Radcowie Prawni. Jeśli szukacie Państwo pomocy dotyczącej powyższej tematyki, zapraszamy do kontaktu z kancelarią w Krakowie. Kancelaria prowadzi także sprawy na terenie całej Polski, a w szczególności w miastach takich jak: Warszawa, Katowice, Tarnów czy Rzeszów. Zapraszamy do kontaktu telefonicznego lub mailowego.

[email protected]
Telefon: 12 307 27 38

Polecamy również: